Θέμα: «Κοινοποίηση των διατάξεων των άρθρων 60 του ν. 5039/2023 (ΦΕΚ Α' 83) και 72 παρ. 2 του ν. 5043/2023 (ΦΕΚ Α' 91) περί διαγραφής των ασφαλιστικών οφειλών θυμάτων και συγγενών του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 και του σεισμού της Σάμου της 30ης Οκτωβρίου 2020.»

Με την παρούσα κοινοποιούνται οι διατάξεις των άρθρων 60 του ν. 5039/2023 (ΦΕΚ Α’ 83) και 72 παρ. 2 του ν. 5043/2023 (ΦΕΚ Α’ 91), σχετικά με την διαγραφή των ασφαλιστικών οφειλών των αποβιωσάντων, σοβαρά πληγέντων στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και των στενών συγγενών τους της 28ης Φεβρουαρίου 2023, καθώς και των αποβιωσάντων, των γονέων και των αδελφών τους στον σεισμό της Σάμου της 30ης Οκτωβρίου 2020.

Ειδικότερα, με τις κοινοποιούμενες διατάξεις προβλέπονται, κατά περίπτωση, τα εξής:

άρθρο 60 ν. 5039/2023 (ΦΕΚ Α’ 83)

Διαγραφή οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

«1. Οι ανεξόφλητες κατά την 31η.3.2023, βεβαιωμένες και μη, ατομικές οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία:

α) των αποβιωσάντων στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, καθώς και

β) των γονέων, των τέκνων, των αδελφών, των συζύγων ή των συμβίων των αποβιωσάντων, και

γ) των θυμάτων στο σιδηροδρομικό δυστύχημα της περ. α), τα οποία υπέστησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) ή νοσηλεύτηκαν σε μονάδα εντατικής θεραπείας (Μ.Ε.Θ.), καθώς και των γονέων, των τέκνων, των αδελφών, των συζύγων ή των συμβίων των αποβιωσάντων, διαγράφονται αυτοδικαίως.

2. Ο χρόνος ασφάλισης, ο οποίος αντιστοιχεί στις οφειλές, οι οποίες διαγράφονται, παραμένει σε ισχύ. Για τον υπολογισμό των παροχών λογίζεται ότι οι εισφορές, οι οποίες διαγράφονται, έχουν καταβληθεί.

3. Κατ’ εξαίρεση, μετά τη διαγραφή, σύμφωνα με την παρ. 1, των οφειλών προς το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Κ.Α.) ή προς το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης της παρ. 4 του άρθρου 36 του ν. 4052/2012 (Α’ 41), οι οφειλές, οι οποίες διαγράφονται, βεβαιώνονται στο όνομα του ελληνικού δημοσίου στο ύψος, στο οποίο είχαν διαμορφωθεί κατά τον χρόνο της διαγραφής και καταβάλλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να ρυθμίζονται η διαδικασία και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την αυτοδίκαιη διαγραφή των οφειλών του παρόντος.»

Άρθρο 72, παρ.2, ν. 5043/2023 (ΦΕΚ Α’ 91)

Μέτρα στήριξης των οικογενειών των αποβιωσάντων του σεισμού της Σάμου της 30ης Οκτωβρίου 2020

« 1………,

2. Οι ανεξόφλητες κατά την 31η.3.2023, βεβαιωμένες και μη, ατομικές οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία των αποβιωσάντων στον σεισμό της Σάμου της 30ής Οκτωβρίου 2020, καθώς και των γονέων και των αδελφών αυτών, διαγράφονται αυτοδικαίως. Οι παρ. 2 και 3 του άρθρου 60 του ν. 5039/2023 (Α’ 83) εφαρμόζονται αναλόγως. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να ρυθμίζονται η διαδικασία και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την αυτοδίκαιη διαγραφή των οφειλών του παρόντος.

3……… »

Δικαιούχοι της διαγραφής των ασφαλιστικών οφειλών.

Τα πρόσωπα (εφεξής δικαιούχοι), για τα οποία προβλέπεται διαγραφή οφειλών είναι, κατά περίπτωση, τα κάτωθι:

1. Σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023

• οι αποβιώσαντες εξαιτίας του δυστυχήματος

• οι πληγέντες με μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) εξαιτίας του δυστυχήματος

• οι νοσηλευθέντες σε μονάδα εντατικής θεραπείας (Μ.Ε.Θ.) εξαιτίας του δυστυχήματος

• οι πλησιέστεροι συγγενείς των προαναφερόμενων προσώπων, δηλαδή οι γονείς, τα τέκνα, τα αδέρφια, οι σύζυγοι και τα έτερα μέρη συμφώνου συμβίωσης.

2. Σεισμός της Σάμου της 30ης Οκτωβρίου 2020

• οι αποβιώσαντες εξαιτίας του σεισμού, οι γονείς και τα αδέλφια τους.

Οφειλές υποκείμενες σε διαγραφή.

Σε διαγραφή υπόκεινται οι ατομικές ασφαλιστικές οφειλές των προαναφερόμενων προσώπων, βεβαιωμένες και μη, οι οποίες ήταν ανεξόφλητες κατά την 31η Μαρτίου 2023.

Ως ατομικές νοούνται οι οφειλές προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α και τους ενταχθέντες σε αυτόν τ. Φορείς από κάθε είδους αιτία με υπόχρεο τον δικαιούχο (δηλ. έχουν βεβαιωθεί στον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου/Α.Φ.Μ. του δικαιούχου).

Ως ανεξόφλητες, κατά την 31η/3/2023, λογίζονται οι απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή αυτές που ανάγονται σε χρονική περίοδο ασφάλισης έως και του Φεβρουαρίου 2023 (02/2023), καθώς και κάθε άλλη, κατά την 31/03/2023, απαιτητή ασφαλιστική οφειλή.

Διαδικασία διαγραφής.

• Η διαγραφή των οφειλών των αποβιωσάντων πραγματοποιείται αυτεπάγγελτα και κεντρικά, βάσει στοιχείων που λαμβάνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης και του Υπουργείου Υγείας.

• Η διαγραφή των οφειλών των πληγέντων με μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 50% και των νοσηλευθέντων σε Μ.Ε.Θ. πραγματοποιείται αυτεπάγγελτα και κεντρικά , βάσει στοιχείων που παρέχονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης και του Υπουργείου Υγείας, καθώς και της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).

• Η διαγραφή των οφειλών των πλησιέστερων συγγενών των αποβιωσάντων (γονέων, τέκνων, αδερφών, συζύγων, ετέρων μερών συμφώνου συμβίωσης) πραγματοποιείται αυτεπάγγελτα και κεντρικά , βάσει στοιχείων που λαμβάνονται από τα δεδομένα του Πιστοποιητικού Εγγυτέρων Συγγενών και του Πιστοποιητικού Οικογενειακής Κατάστασης των αποβιωσάντων.

• Η διαγραφή των οφειλών των λοιπών δικαιούχων (γονέων, τέκνων, αδερφών, συζύγων και ετέρων μερών συμφώνου συμβίωσης των νοσηλευθέντων σε Μ.Ε.Θ. ή των πληγέντων με μόνιμη αναπηρία) πραγματοποιείται αυτεπάγγελτα και κεντρικά , βάσει στοιχείων που παρέχονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).

Για όσες εκ των ανωτέρω περιπτώσεων η αυτεπάγγελτη άντληση στοιχείων δεν καταστεί, μετά από ενέργειες της Υπηρεσίας, εφικτή, τότε η διαγραφή πραγματοποιείται, κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης, στις Τοπικές Διευθύνσεις του e- Ε.Φ.Κ.Α., στις οποίες υπάγονται οι δικαιούχοι.

Με την αίτηση συνυποβάλλονται, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

Δικαιολογητικά:

• Ληξιαρχική πράξη θανάτου του αποβιώσαντος οφειλέτη.

• Φωτοαντίγραφο του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας (και των δύο όψεων) ή του διαβατηρίου του δικαιούχου (όταν δεν πρόκειται για θανόντα).

• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών εκδοθέν μετά την 1η/3/2023, από το οποίο να προκύπτει η κρίσιμη ιδιότητα ή συγγενική σχέση (όταν πρόκειται για οφειλή συγγενικού προσώπου υπαγόμενου στον κύκλο των δικαιουμένων από το νόμο προσώπων).

• Πιστοποιητικό, προβλεπόμενο στην περ. ζ της παρ. 2 του άρθρου 57 του ν. 5039/2023, περί μόνιμης αναπηρίας σε ποσοστό κατ’ ελάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) εκδοθέν μετά την 01.03.2023 (όταν πρόκειται για οφειλή θύματος του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, που υπέστη μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 50%).

• Βεβαίωση νοσηλευτικού ιδρύματος περί νοσηλείας σε Μ.Ε.Θ. (όταν πρόκειται για οφειλή θύματος του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, που νοσηλεύτηκε σε Μ.Ε.Θ.).

Διαχείριση αιτημάτων δικαιούχων-εργοδοτών ατομικών επιχειρήσεων ή ιδιωτικών οικοδομοτεχνικών έργων.

Στην περίπτωση υποβολής αίτησης από δικαιούχο-εργοδότη ατομικής επιχείρησης ή ιδιωτικού οικοδομοτεχνικού έργου (απογεγραμμένου στον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου), η Τοπική Διεύθυνση e- Ε.Φ.Κ.Α., στην ασφαλιστική περιοχή της οποίας βρίσκεται η έδρα της ατομικής επιχείρησης ή το ιδιωτικό οικοδομοτεχνικό έργο, θα πρέπει να προβεί στις κάτωθι ενέργειες:

Εάν έχει ήδη διενεργηθεί αυτόματος ή Κεντρικός Έλεγχος Δηλωθέντων-Καταβληθέντων Εισφορών/Ε.Δ.Κ. (Α ή Κ), από τον οποίο έχουν προκύψει καταλογιστικές πράξεις (Π.Β.Ο.-Π.Ε.Ε. Α ή

ΑΚ, Π.Β.Ο.-Π.Ε.Π.Τ. Α ή ΑΚ, Π.Ε.Π.Ε.Ε. λόγω εκπρόθεσμης υποβολής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης - Α.Π.Δ.), που αφορούν σε:

• μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, που δηλώθηκαν μέσω Α.Π.Δ. ή/και

• πρόσθετα τέλη και λοιπές πρόσθετες επιβαρύνσεις λόγω εκπρόθεσμης υποβολής Α.Π.Δ. και καταβολής των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών, αναγόμενων σε μισθολογικές περιόδους έως και του Φεβρουαρίου 2023 (02/2023), αυτές πρέπει να ακυρώνονται οίκοθεν με τη γνωστή διαδικασία της έκδοσης, μέσω του μηχανογραφικού συστήματος, Απόφασης Ακύρωσης Μείωσης Κινήσεων (Α.Κ.Μ.).

Καταλογιστικές πράξεις, που περιλαμβάνουν και μισθολογικές περιόδους από τον Μάρτιο 2023 (03/2023) και μετέπειτα, θα μειώνονται, επίσης με την έκδοση Α.Κ.Μ., σύμφωνα με τα ανωτέρω, ώστε να παραμένουν ισχυρές για τα ποσά των μη καταβληθεισών εισφορών, που αντιστοιχούν στις μισθολογικές περιόδους από 03/2023 και μετέπειτα.

Σε περιπτώσεις που δεν έχει πραγματοποιηθεί Κεντρικός Ε.Δ.Κ., θα πρέπει να διενεργείται αυτόματος Ε.Δ.Κ. (Ε.Δ.Κ./Α) και πριν την οριστική αποθήκευσή του να εξετάζεται:

1. η μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών έως και την μισθολογική περίοδο Φεβρουαρίου 2023 (02/2023)

2. η καταβολή ή μερική καταβολή ασφαλιστικών εισφορών μισθολογικών περιόδων από τον Μάρτιο 2023 (03/2023) και μετέπειτα, ώστε ανάλογα με την περίπτωση να εκδίδεται η αναγκαία Α.Κ.Μ.

ΠΡΟΣΟΧΗ:

Σε περίπτωση ιδιωτικού οικοδομοτεχνικού έργου, στο οποίο, πέραν του «δικαιούχου», υπάρχει και άλλο/α πρόσωπο/α ως υπεύθυνο/α (π.χ. συνιδιοκτήτης, εργολάβος – για έργο κατασκευαζόμενο με το σύστημα της αντιπαροχής), θα πρέπει, αποκλειστικά για πρακτικούς λόγους σχετιζόμενους με την υλοποίηση των εν λόγω ευνοϊκών νομοθετικών ρυθμίσεων, να τροποποιηθεί οίκοθεν στο Ο.Π.Σ./e-Ε.Φ.Κ.Α. η ημερομηνία έναρξης της περιόδου ευθύνης του «δικαιούχου» σε 01.04.2023 από οποιανδήποτε είναι καταχωρημένη. Για τους λοιπούς υπευθύνους του έργου δεν απαιτείται καμία ενέργεια εφόσον δεν είναι και αυτοί «δικαιούχοι».

Διατήρηση του χρόνου ασφάλισης.

Οι κοινοποιούμενες διατάξεις προβλέπουν ρητά ότι, από την διαγραφή των εν λόγω οφειλών δεν θίγονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα των δικαιούχων, που απορρέουν από τον αντίστοιχο χρόνο ασφάλισης, ο οποίος παραμένει ισχυρός. Για τον υπολογισμό των παροχών λογίζεται ότι, οι διαγραφείσες οφειλές έχουν καταβληθεί.

Προστασία δικαιούχων έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγραφής.

Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία διαγραφής οι υποκείμενες σε διαγραφή οφειλές:

• δεν συμψηφίζονται με τυχόν ανταπαιτήσεις του δικαιούχου κατά του e-Ε.Φ.Κ.Α.,

• δεν αποσβένονται με τα ποσά που καταβάλλονται από το δικαιούχο στον e-Ε.Φ.Κ.Α. για την εξυπηρέτηση ή εξόφληση των μη υποκείμενων σε διαγραφή οφειλών του,

• δεν λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγηση στο δικαιούχο Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας ή Βεβαίωσης Οφειλής για κάθε συναλλαγή,

• δεν αναγγέλλονται στη Φορολογική Διοίκηση κατά τις διατάξεις της περ. 2 της Υποπαρ.ΙΑ.2, της Παρ. ΙΑ’ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (ΦΕΚ Α’ 85) καθώς και της υπ’ αρ. Β/7/35889/2582/14 εξουσιοδοτικής ΚΥΑ (ΦΕΚ Β’ 2795) για τον συμψηφισμό τους με τυχόν επιστρεπτέα ποσά Φόρου Εισοδήματος και Φόρου Προστιθέμενης Αξίας.

• δεν λαμβάνονται υπόψη για την άσκηση ποινικής δίωξης για το αδίκημα της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967 (ΦΕΚ Α’ 136),

• δεν λαμβάνονται υπόψη για την επιβολή από το Κ.Ε.Α.Ο. μέτρων διασφάλισης καθώς και μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για την είσπραξη αυτών.

• δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τον έλεγχο οφειλών για την απόδοση ασφαλιστικής ικανότητας.

Εάν διαπιστωθεί ότι, για τις υπό διαγραφή οφειλές έχουν συντελεστεί οι προαναφερόμενες ενέργειες, αυτές ανακαλούνται αμελλητί από το αρμόδιο όργανο της εμπλεκόμενης υπηρεσίας του Φορέα, ενώ τυχόν εισπραχθέντα κατά παράβαση των ανωτέρω ποσά επιστρέφονται στον δικαιούχο.

Οι Τοπικές Διευθύνσεις του e-Ε.Φ.Κ.Α., πρέπει αφενός να διεκπεραιώνουν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα αιτήσεις οι οποίες αφορούν στις ανωτέρω περιπτώσεις δικαιούχων και αφετέρου να ενημερώνουν άμεσα την Κεντρική Υπηρεσία του Κ.Ε.Α.Ο. και την Γενική Διεύθυνση Εισφορών e-ΕΦΚΑ.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥ e-Ε.Φ.Κ.Α.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΟΥΦΕΞΗΣ