ΘΕΜΑ : Λογιστική απεικόνιση της αξίας δωρεάς ακινήτου με δωρεοδόχο μη κερδοσκοπικό νομικό πρόσωπο (σωματείο)

ΕΡΩΤΗΜΑ

Μη κερδοσκοπικό νομικό πρόσωπο (σωματείο) είναι δωρεοδόχος ενός ακινήτου. Σε παλαιότερη γνωμοδότηση του 1997, είχε προταθεί τα ακίνητα που προέρχονται από δωρεά να επιμετρούνται στην αντικειμενική αξία του έτους κτήσης και να απεικονίζονται έτσι στο ενεργητικό της οντότητας. Είναι δυνατός αυτός ο χειρισμός με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα;

Εν τέλει, πώς μπορούμε να απεικονίσουμε τα ακίνητα αυτά και με ποια αξία;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που δωρίζονται σε μια οικονομική μονάδα πάγια περιουσιακά στοιχεία από τρίτα πρόσωπα, διαφορετικά από τους ιδιοκτήτες της.

Το θέμα της αποκτήσεως περιουσιακών στοιχείων με δωρεά δεν αντιμετωπιζόταν στο παρελθόν από το Ε.Γ.Λ.Σ. και δεν αντιμετωπίζεται ούτε από τα Ε.Λ.Π. ούτε από τα Δ.Π.Χ.Α.

Σύμφωνα με το άρθρο 496 του Α.Κ., δωρεά είναι η παροχή αντικειμένου περιουσίας σε κάποιον με συμφωνία των μερών και χωρίς αντάλλαγμα.

Για σκοπούς επιβολής φόρου δωρεάς, η αξία των περιουσιακών στοιχείων που αποκτώνται με δωρεά καθορίζεται από το νόμο περί φορολογίας κληρονομιών και δωρεών και, εφόσον πρόκειται περί ακινήτων, αυτή είναι η προκύπτουσα με βάση το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας ακινήτων.

Η κατά τα ανωτέρω προκύπτουσα αξία χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν και για σκοπούς λογιστικής (βλέπε Γνωμ. 292/2355/1997 Ε.ΣΥ.Λ.).

Υπό το πρίσμα των απαιτήσεων των Ε.Λ.Π. και των Δ.Π.Χ.Α. τα αποκτηθέντα με δωρεά πάγια περιουσιακά στοιχεία πρέπει να καταχωρίζονται στην εύλογη αξία τους, η οποία θα προσδιορίζεται, σε κάθε περίπτωση, με εκτίμηση επαγγελματιών εκτιμητών.

Αν η δωρεά δεν τελεί υπό την αίρεση συμμορφώσεως του λήπτη της δωρεάς με διάφορους όρους, η αξία των αποκτηθέντων με δωρεά πάγιων περιουσιακών στοιχείων θα καταχωρίζεται στην χρέωση των οικείων λογαριασμών της ομάδας 1 με πίστωση λογαριασμού μη συνήθων εσόδων, όπως για παράδειγμα, του λογαριασμού 81.01.99 «λοιπά έκτακτα έσοδα».

Αν η δωρεά τελεί υπό την αίρεση συμμορφώσεως του λήπτη της δωρεάς με διάφορους όρους, εκτιμούμε ότι, ο ενδεδειγμένος λογιστικός χειρισμός των αποκτηθέντων με δωρεά πάγιων περιουσιακών στοιχείων πρέπει να είναι παρόμοιος με εκείνον που προβλέπεται για τα πάγια στοιχεία που αποκτώνται με κρατική επιχορήγηση. Ειδικότερα:

(α) Η αξία των αποκτηθέντων με δωρεά πάγιων περιουσιακών στοιχείων θα καταχωρίζεται στην χρέωση των οικείων λογαριασμών της ομάδας 1, με πίστωση λογαριασμού αναβαλλόμενου εσόδου (υποχρεώσεως), όπως του λογαριασμού 45.60 «αξία πάγιων στοιχείων αποκτηθέντων με δωρεά».

(β) Η αξία των αποκτηθέντων με δωρεά αποσβέσιμων πάγιων στοιχείων πρέπει να αποσβεστεί στα έτη της ωφέλιμης ζωής. Το αναβαλλόμενο έσοδο θα μεταφέρεται στα αποτελέσματα ως έσοδο (αποσβένεται), όταν οι όροι που διέπουν τη δωρεά εκπληρώνονται από τον λήπτη και το σχετικό κόστος εκπληρώσεως καταχωρίζεται στα αποτελέσματα ως έξοδο. Ειδικότερα, το αναβαλλόμενο έσοδο, με χρέωση του λογαριασμού 45.60, θα μεταφέρεται, εφάπαξ ή τμηματικά, κατά τον λόγο πραγματοποιήσεως του κόστους εκπληρώσεως των όρων της δωρεάς, στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.90 «αποσβέσεις αξίας πάγιων στοιχείων αποκτηθέντων με δωρεά».

(γ) Η αξία των αποκτηθέντων με δωρεά μη αποσβέσιμων πάγιων στοιχείων (π.χ. οικοπέδων) δεν υπόκειται σε απόσβεση. Στην περίπτωση αυτή, το αναβαλλόμενο έσοδο θα μεταφέρεται στα αποτελέσματα ως έσοδο (αποσβένεται), όπως και στην περίπτωση (β), δηλαδή όταν οι όροι που διέπουν τη δωρεά εκπληρώνονται από τον λήπτη και το σχετικό κόστος εκπληρώσεως καταχωρίζεται στα αποτελέσματα ως έξοδο. Εφόσον όρος της δωρεάς είναι επί του δωρηθέντος οικοπέδου να ανεγερθεί κτήριο, το οποίο θα χρησιμοποιείται για συγκεκριμένους σκοπούς, το αναβαλλόμενο έσοδο πρέπει να αποσβεστεί στα έτη της ωφέλιμης ζωής του κτηρίου που θα ανεγερθεί.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ

Χαράλαμπος Ξένος

ΤΑ ΜΕΛΗ

Ελένη Ρογδάκη – Χαραμή

Διονύσιος Παπαγεωργακόπουλος 

Χαράλαμπος Συρούνης 

Νικόλαος Σγουρινάκης