ΘΕΜΑ: «Νέες ρυθμίσεις του ν.4304/2014 και τροποποίηση του ν.3023/2002 σχετικά με τη χρηματοδότηση και τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και υποψηφίων. Έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου σχετικά με τη λειτουργία της Επιτροπής Ελέγχου»

Όπως είναι γνωστό, η θέση σε ισχύ από 1.1.2015 του ν.4304/2014 «Έλεγχος των οικονομικών και πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλες διατάξεις» (234 Α΄), εισάγει νέες ρυθμίσεις στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο (ν.3023/2002) για τη χρηματοδότηση και τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και υποψηφίων, με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας στις οικονομικές συναλλαγές τους με ιδιωτικά φυσικά ή νομικά πρόσωπα, την κατοχύρωση της ισότητας των ευκαιριών και του ομαλού πολιτικού ανταγωνισμού, την αποτελεσματικότερη άσκηση του δημοσίου ελέγχου καθώς και την αναβάθμιση της παρεχόμενης πληροφόρησης προς τους πολίτες.

Ορισμένες εκ των βασικότερων τροποποιήσεων που επιφέρει ο ν.4304/2014 στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο και οι οποίες ενδιαφέρουν τα κόμματα και τους υποψηφίους στο πλαίσιο της προεκλογικής τους εκστρατείας, είναι οι ακόλουθες:

_ Όλα τα έσοδα των πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα έσοδα από κουπόνια και εξορμήσεις) καταλήγουν υποχρεωτικά σε έναν έως τρεις τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούνται σε ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα που εδρεύουν και είναι εγκατεστημένα στην Ελλάδα. Αντιστοίχως τα πολιτικά κόμματα αφαιρούν από τους συγκεκριμένους λογαριασμούς τα χρηματικά ποσά που απαιτούνται για τις δαπάνες τους, οι οποίες πρέπει να αποδεικνύονται με ταμειακές αποδείξεις, τιμολόγια, τραπεζικές επιταγές, εμβάσματα και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο.

_ Όλα τα έσοδα και οι δαπάνες των υποψήφιων βουλευτών διακινούνται μόνο μέσω ενός τραπεζικού λογαριασμού σε ελληνικό πιστωτικό ίδρυμα που εδρεύει και είναι εγκατεστημένο στην Ελλάδα.

_ Για κάθε ιδιωτική χρηματοδότηση μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ σε πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων, εκδίδεται υποχρεωτικά απλή απόδειξη είσπραξης, ενώ για κάθε ποσό μεγαλύτερο των 1.500 ευρώ η χρηματοδότηση διενεργείται υποχρεωτικά μόνο μέσω τραπεζικού λογαριασμού.

_ Ομοίως, για κάθε ιδιωτική χρηματοδότηση μέχρι του ποσού των 500 ευρώ σε υποψήφιο βουλευτή, εκδίδεται υποχρεωτικά απλή απόδειξη είσπραξης, ενώ για κάθε ποσό μεγαλύτερο των 500 ευρώ η χρηματοδότηση διενεργείται υποχρεωτικά μόνο μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Στις ανωτέρω απλές αποδείξεις είσπραξης αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και ο αριθμός ΑΦΜ ή ο αριθμός δελτίου ταυτότητας του καταθέτοντος προσώπου.

_ Προβλέπεται πλέον η έκδοση ονομαστικοποιημένων κουπονιών με υποχρεωτική αναγραφή του ονοματεπώνυμου και του αριθμού του φορολογικού μητρώου ή του δελτίου της αστυνομικής ταυτότητας του αγοραστή. Τα κουπόνια είναι αριθμημένα και θεωρημένα από την Επιτροπή Ελέγχου.

_ Επιτρέπεται πλέον η χρηματοδότηση από ιδιωτικά νομικά πρόσωπα.

_ Η ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού από το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί πλέον να υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 20.000 ευρώ.

_ Η ιδιωτική χρηματοδότηση υποψήφιου βουλευτή από το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί πλέον να υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 5.000 ευρώ.

_ Απαγορεύεται η χορήγηση εισιτηρίων και η ναύλωση μεταφορικών μέσων από κόμματα και υποψηφίους για τη μετακίνηση ετεροδημοτών εκλογέων.

_ Η τιμολόγηση των εξόδων και η παροχή ποσοστού έκπτωσης από τις επιχειρήσεις τύπου, δεν επιτρέπεται να είναι διαφοροποιημένη μεταξύ πολιτικών κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων, καθώς και μεταξύ υποψηφίων.

_ Αρμόδιο όργανο για τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι η Επιτροπή Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης του Άρθρου 3 Α του ν.3213/2003 όπως ισχύει, η οποία ενεργεί ως «ειδικό όργανο σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Συντάγματος (άρθρα 1 παρ.1 στοιχείο ιε΄ και 19 του ν.4034/2014 με τα οποία τροποποιείται το άρθρο 21 του ν.3023/2002). Σημειώνεται, ωστόσο, ότι λόγω αδυναμίας νόμιμης συγκρότησης της ανωτέρω Επιτροπής, εξαιτίας της πρόωρης διάλυσης της Βουλής στις 31.12.2014, οι κατά το άρθρο 21 του ν.3023/2002, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 19 του ν.4304/2014, αρμοδιότητές της, ασκούνται, δυνάμει της από 08.01.2015 πράξης νομοθετικού περιεχομένου από την Επιτροπή Ελέγχου του άρθρου 21 του ν.3023/2002, όπως αυτό ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 19 του ν.4304/2014 και υπό τη σύνθεση που είχε μέχρι τη διάλυση της Βουλής.

_ Καταργήθηκαν οι Τοπικές Επιτροπές Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων που συγκροτούνταν στην έδρα κάθε περιφέρειας και για τυχόν καταγγελίες αποφαίνεται πλέον η ανωτέρω Επιτροπή Ελέγχου.

Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 32 του ν.4315/2014 (Α΄ 269) με τις οποίες αντικαθίστανται τα εδάφια α’ και β’ της παρ.1 του άρθρου 7 του ν.3603/2004, περιορίζεται το χρονικό διάστημα απαγόρευσης δημοσιοποίησης δημοσκοπήσεων για την πρόθεση ψήφου των εκλογέων, μετάδοσης αποτελεσμάτων των δημοσκοπήσεων κ.λ.π. για τα πολιτικά κόμματα και τους υποψήφιους βουλευτές. Η ανωτέρω απαγόρευση ισχύει εφεξής μία (1) ημέρα πριν από τη διενέργεια των γενικών βουλευτικών εκλογών, κατά τον ίδιο τρόπο που ρυθμίστηκε για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τις αυτοδιοικητικές εκλογές, δηλαδή η δημοσιοποίηση δημοσκοπήσεων επιτρέπεται έως την 24.00 της Παρασκευής, 23 Ιανουαρίου 2015.

Ακολουθεί Παράρτημα στο οποίο περιλαμβάνεται το π.δ. 4/2013 (Α΄10) «Καθορισμός των βουλευτικών εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας για τις γενικές βουλευτικές εκλογές», καθώς και Πίνακας εδρών και αριθμού υποψηφίων ανά εκλογική περιφέρεια.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΜΙΧΑΗΛ ΘΕΟΧΑΡΙΔΗΣ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ (.pdf)