Τρόπος υπολογισμού της αμοιβής εργαζομένων (κατ΄ εξαίρεση) την Κυριακή. Ορθός υπολογισμός με το ημερομίσθιο και όχι το ωρομίσθιο.

Αριθμός 437/2014

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Β2 Πολιτικό Τμήμα

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους δικαστές Γεώργιο Γιαννούλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Δημήτριο Μουστάκα, Χριστόφορο Κοσμίδη, Νικόλαο Τρούσα και Ασπασία Καρέλλου, Αρεοπαγίτες.

ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, την 10η Δεκεμβρίου 2013, με την παρουσία και του γραμματέως Γεωργίου Φιστούρη, για να δικάσει την υπόθεση, μεταξύ:

ΤΟΥ ΑΝΑΙΡΕΣΕΙΟΝΤΟΣ: Ν. Κ. του Α., κατοίκου ..., που παραστάθηκε δια δηλώσεως (ΚΠολΔ 242 παρ. 2) του πληρεξουσίου δικηγόρου Παναγιώτη Παπανικολάου, ο οποίος κατέθεσε προτάσεις.

ΤΩΝ ΑΝΑΙΡΕΣΙΒΛΗΤΩΝ: 1) Κοινοπραξίας τεχνικών εταιριών με την επωνυμία "...........", "...........", όπως εκπροσωπείται νομίμως, που εδρεύει στη ..., 2) Ανώνυμης τεχνικής εταιρίας με την επωνυμία ".......................", πρώην ".......................", όπως εκπροσωπείται νομίμως, που εδρεύει στη .., 3) Ανώνυμης τεχνικής εταιρίας με την επωνυμία ".....................", όπως εκπροσωπείται νομίμως, που εδρεύει στη … και 4) Ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "............... ......." όπως εκπροσωπείται νομίμως, που εδρεύει στη …, οι οποίες παραστάθηκαν δια της πληρεξουσίας δικηγόρου Ιωάννας Ράπτη, που δεν κατέθεσε προτάσεις.

Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 24-3-2003 (ημερομηνία κατάθεσης) αγωγή του ήδη αναιρεσείοντος, ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών. Επί της αγωγής εκδόθηκε η 348/2004 απόφαση του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου και, κατόπιν ασκήσεως εφέσεως, η 8388/2005 απόφαση του Εφετείου Αθηνών. Κατόπιν ασκήσεως πρώτης αιτήσεως αναιρέσεως εκ μέρους του ήδη αναιρεσείοντος, εκδόθηκε η 2256/2009 απόφαση του Αρείου Πάγου, που αναίρεσε εν μέρει την 8388/2005 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και παρέπεμψε την υπόθεση προς περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Δικαστήριο, συντιθέμενο από άλλους δικαστές. Κατόπιν, εκδόθηκε η 6244/2011 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, την αναίρεση της οποίας ζητεί και πάλι ο αναιρεσείων, με την από 14-5-2013 δεύτερη αίτησή του.

Κατά τη συζήτηση της αίτησης, που εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω.

Ο εισηγητής Αρεοπαγίτης, Χριστόφορος Κοσμίδης, ανέγνωσε την από 29-11-2013 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την παραδοχή της αίτησης για αναίρεση της προσβαλλόμενης απόφασης.

Ο πληρεξούσιος του αναιρεσίβλητου ζήτησε την απόρριψη της αίτησης και την καταδίκη του αντιδίκου στα δικαστικά έξοδα.

Η πληρεξούσια των αναιρεσιβλήτων ζήτησε την απόρριψη της αιτήσεως και την καταδίκη του αντίδικου μέρους στα δικαστικά έξοδα.

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

1. Από τις διατάξεις της ΚΥΑ 8900/1945 Οικονομικών και Εργασίας, όπως ερμηνεύτηκε με την 25825/1951 απόφαση των ιδίων Υπουργών, σε συνδυασμό προς τη διάταξη του άρθρου 10 παρ.1 του β.δ. 748/1966, συνάγεται ότι εκείνος που εργάζεται την Κυριακή, επιτρεπτώς ή μη, δικαιούται να λάβει για κάθε Κυριακή προσαύξηση 75% στο 1/25 του νομίμου μηνιαίου μισθού αυτού και, στην περίπτωση που δεν χορηγείται σ` αυτόν αναπληρωματική ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης, δικαιούται, επιπλέον, και το 1/25 του καταβαλλομένου μισθού, ως απόδοση του εντεύθεν αδικαιολογήτου πλουτισμού του εργοδότη, δηλαδή κάθε τι που ο εργοδότης θα κατέβαλλε στον ίδιο εργαζόμενο αν εργαζόταν σε ημέρα μη αναπαύσεως, χωρίς, όμως, την προσαύξηση της υπερεργασίας άλλων ημερών και της αναλογίας επιδομάτων αδείας και εορτών (ΑΠ 2256/2009). Εξ άλλου, ο από τη διάταξη του άρθρου 559 αρ.1 εδ. α` ΚΠολΔ προβλεπόμενος λόγος αναίρεσης ιδρύεται αν παραβιάστηκε κανόνας ουσιαστικού δικαίου. Ο κανόνας δικαίου παραβιάζεται αν δεν εφαρμοστεί, ενώ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του ή αν εφαρμοστεί, ενώ δεν έπρεπε, καθώς και αν εφαρμοστεί εσφαλμένα (ΟλΑΠ 4/2005, 36/1988), η δε παραβίαση εκδηλώνεται είτε με ψευδή ερμηνεία είτε με κακή εφαρμογή, δηλαδή με εσφαλμένη υπαγωγή (ΑΠ 1848/2006). Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη απόφαση, το Εφετείο δέχτηκε σχετικά με τα κονδύλια της αγωγής του αναιρεσείοντος που αφορούσαν στην αιτούμενη προσαύξηση της αμοιβής του για την παρασχεθείσα εργασία κατά τις αναφερόμενες Κυριακές, καθώς και για την από τον αδικαιολόγητο πλουτισμό αποζημίωσή του για τη μη χορηγηθείσα σ` αυτόν αναπληρωματική ημέρα αναπαύσεως (κεφάλαια που προσβάλλονται με το μοναδικό λόγο της από 14-5-2013 νέας αιτήσεως αναιρέσεως, μετά την έκδοση της 2256/2009 αναιρετικής αποφάσεως του Αρείου Πάγου) τα εξής ουσιώδη: Οτι ο ενάγων (ήδη αναιρεσείων), την 29-3-2000, προσλήφθηκε με σύμβαση παροχής εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, ως οδηγός φορτηγού αυτοκινήτου, από την πρώτη εναγομένη (ήδη πρώτη αναιρεσίβλητη), της οποίας μέλη είναι οι λοιπές εναγόμενες (ήδη λοιπές αναιρεσίβλητες) και η οποία, τότε, κατασκεύαζε δύο σιδηροδρομικές σήραγγες στο όρος Καλλίδρομο. Οτι με την ιδιότητα αυτή απασχολήθηκε μέχρι την 18-7-2002, οπότε απολύθηκε. Οτι κατά το χρονικό διάστημα της απασχόλησής του (πέραν των άλλων, που δεν ενδιαφέρουν εν προκειμένω) πρόσφερε 8 ωρών εργασία κατά 57 Κυριακές, χωρίς να λάβει ούτε την κατά νόμο προσαύξηση 75% επί του 1/25 του νομίμου, μηνιαίου μισθού αυτού ούτε την προβλεπόμενη αναπληρωματική ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης. Κατόπιν αυτών και με δεδομένο το ότι ο μηνιαίος μισθός του αναιρεσείοντος είχε προσδιορισθεί από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο χωρίς το σχετικό κεφάλαιο να αμφισβητηθεί από τους διαδίκους σε μεταγενέστερο στάδιο της δίκης, το Εφετείο προέβη σε μαθηματικούς υπολογισμούς και υπολόγισε τα οφειλόμενα στον αναιρεσείοντα, επιδικάζοντας συνολικώς, με τις αντίστοιχες διαφορές για αποδοχές αδείας και επίδομα αδείας των ετών 2001 και 2002, το ποσό των 2.683 ευρώ. Οπως, όμως, προκύπτει από την επισκόπηση των σχετικών υπολογισμών, το Εφετείο, κατά την επιχείρηση όλων των αναγκαίων μαθηματικών πράξεων, έλαβε ως βάση το ωρομίσθιο του αναιρεσείοντος, αντί, όπως έπρεπε, να λάβει υπ` όψη το ημερομίσθιο αυτού. Ετσι, κατέληξε σε τελείως εσφαλμένο αποτέλεσμα, σε βάρος του δικαιούχου. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της αιτήσεως, με τον οποίο επισημαίνεται το σφάλμα αυτό και προσάπτεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η αναιρετική πλημμέλεια του άρθρου 559 αρ.1 ΚΠολΔ, είναι βάσιμος.

2. Σύμφωνα με τη σκέψη που προηγήθηκε, η προσβαλλόμενη απόφαση πρέπει να αναιρεθεί, στην έκταση που προσδιορίζεται από το λόγο αναιρέσεως, ο οποίος γίνεται δεκτός. Περαιτέρω, επειδή αναιρείται απόφαση του δικαστηρίου της ουσίας, ήτοι του Εφετείου Αθηνών, στο οποίο είχε παραπεμφθεί η υπόθεση ύστερα από προηγηθείσα αίτηση αναιρέσεως, ήτοι εκείνη που έγινε δεκτή με την 2256/2009 απόφαση του Αρείου Πάγου, το παρόν Τμήμα είναι υποχρεωμένο να κρατήσει την υπόθεση και να τη δικάσει κατ` ουσία (ΚΠολΔ 580 παρ.3 εδ. γ`, όπως αντικαταστάθηκε με το με το άρθρο 65 παρ.1 του ν. 4139/2013).

3. Σύμφωνα με τις ουσιαστικές παραδοχές του δικαστηρίου της ουσίας, ήτοι αφ` ενός της 6244/2011 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών και αφ` ετέρου της προεκδοθείσας 8388/2005 αποφάσεως του ιδίου δικαστηρίου, ως προς το μη αναιρεθέν μέρος αμφοτέρων, ο εκκαλών (ενάγων στην ένδικη, από 24-3-2003 αγωγή) είχε προσληφθεί, ως οδηγός φορτηγού αυτοκινήτου μεταφοράς σκυροδέματος, από την πρώτη από τις εφεσίβλητες (εναγόμενες), η οποία αποτελεί κοινοπραξία ανάληψης μεγάλων τεχνικών έργων και της οποίας μέλη είναι οι υπόλοιπες από τις εφεσίβλητες (όπως μετά από τις επελθούσες, σύννομες μεταβολές έχει διαμορφωθεί το νομικό πρόσωπο μιας εκάστης εξ αυτών), για να απασχοληθεί κατά τη διάνοιξη δύο σιδηροδρομικών σηράγγων στο όρος Καλλίδρομο. Η πρόσληψή του είχε γίνει την 29-3-2000 και η σύμβαση παροχής εξαρτημένης εργασίας διατηρήθηκε μέχρι την 18-7-2002, οπότε λύθηκε με καταγγελία εκ μέρους του εργοδότη. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της 8388/2005 αποφάσεως του Εφετείου Αθηνών, οι οποίοι δεν έχουν προσβληθεί, οι νόμιμες αποδοχές του εκκαλούντος, λαμβανομένου υπ` όψη του ότι ήταν έγγαμος και είχε προϋπηρεσία 15 ετών, περιστατικά τα οποία είχε γνωστοποιήσει προσηκόντως στον εργοδότη, ήσαν α) από την πρόσληψή του μέχρι το τέλος του έτους 2000, δραχμές 273.050 μηνιαίως, β) από 1-1-2001 μέχρι 30-6-2001, δραχμές 280.056 μηνιαίως, γ) από 1-7-2001 μέχρι 31- 12-2001, δραχμές 284.867 μηνιαίως και δ) από 1-1-2002 μέχρι την απόλυσή του, ευρώ 873,62 μηνιαίως. Κατά τη διάρκεια της συμβάσεως, ο εκκαλών απασχολήθηκε κατά μέσο όρο 2 Κυριακές κάθε μήνα (ήτοι, 57 Κυριακές συνολικά), εργαζόμενος επί 8 ώρες κάθε φορά και αμειβόμενος μεν για την εργασία αυτή, χωρίς, όμως, να λαμβάνει τη νόμιμη προσαύξηση 75% επί του ημερομισθίου του. Για την αιτία αυτή δικαιούται α) για 20 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από την πρόσληψή του μέχρι το τέλος του έτους 2000, δραχμές 273.050/25 επί 75%, ήτοι 163.830 δραχμές ή 480,79 ευρώ, β) για 12 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1- 1-2001 μέχρι 30-6-2001, δραχμές 280.056/25 επί 75%, ήτοι 100.820,16 δραχμές ή 295,88 ευρώ, γ) για 14 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1-7-2001 μέχρι 31-12-2001, δραχμές 284.867/25 επί 75%, ήτοι 119.644,14 δραχμές ή 351,12 ευρώ και δ) για 11 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1-1- 2002 μέχρι την απόλυσή του, ευρώ 873,62/25 επί 75%, ήτοι 288,29 ευρώ. Πέραν τούτου, όμως, για την εν λόγω απασχόληση σε ημέρα Κυριακή, στον εκκαλούντα ουδέποτε χορηγήθηκε άλλη, αναπληρωματική ημέρα εβδομαδιαίας ανάπαυσης. Για την αιτία αυτή δικαιούται ως αποζημίωση ένα πλήρες, πρόσθετο ημερομίσθιο για κάθε Κυριακή, κατά την οποία εργάσθηκε, χωρίς να λάβει αναπληρωματική ανάπαυση και ειδικότερα α) για 20 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από την πρόσληψή του μέχρι το τέλος του έτους 2000, δραχμές 273.050/25, ήτοι 218.440 δραχμές ή 641,06 ευρώ, β) για 12 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1-1-2001 μέχρι 30-6-2001, δραχμές 280.056/25, ήτοι 134.426,88 δραχμές ή 394,50 ευρώ, γ) για 14 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1-7-2001 μέχρι 31-12-2001, δραχμές 284.867/25, ήτοι 159,525,52 δραχμές ή 468,16 ευρώ και δ) για 11 Κυριακές του χρονικού διαστήματος από 1-1-2002 μέχρι την απόλυσή του, ευρώ 873,62/25, ήτοι 384,39 ευρώ. Τέλος, με την 6244/2011 απόφαση του Εφετείου Αθηνών επιδικάσθηκε στον εκκαλούντα το ποσό των (1.146,76 + 1.037=) 2.183,76 ευρώ, για αποδοχές αδείας και επίδομα αδείας των ετών 2001 και 2002. Ως προς το κεφάλαιο αυτό η εν λόγω απόφαση δεν έχει προσβληθεί. Για την ενότητα, όμως, της καταψηφιστικής διάταξης, που θα περιληφθεί στην παρούσα και την εκτέλεσή της πρέπει να γίνει νέα άθροιση των επιδικαζόμενων ποσών. Κατά συνέπεια, για τις αιτίες που αναφέρθηκαν, πρέπει να επιδικασθεί συνολικώς στον εκκαλούντα το ποσό των (480,79 + 295,88 + 351,12 + 288,29 + 641,06 + 394,50 + 468,16 + 384,39 + 2.183,76 =) 5.487,95 ευρώ, με το νόμιμο τόκο σύμφωνα με τις διακρίσεις της ως άνω αποφάσεως, η οποία και πάλι δεν έχει προσβληθεί και ειδικότερα για μεν τις προσαυξήσεις και αποζημιώσεις για απασχόληση σε ημέρα Κυριακή χωρίς την παροχή αναπληρωματικής ημέρας αναπαύσεως από το τέλος του μήνα, στον οποίο αντιστοιχεί η παρασχεθείσα εργασία, για δε τις αποδοχές αδείας και το επίδομα αδείας από το τέλος του έτους στο οποίο αντιστοιχούν.

4. Οι αναιρεσίβλητες, που ηττώνται, πρέπει να καταδικασθούν στην πληρωμή της δικαστικής δαπάνης του αναιρεσείοντος, που κατέθεσε προτάσεις, κατά το νόμιμο και βάσιμο αίτημα αυτού (ΚΠολΔ 176, 183 και 191 παρ. 2).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΑΝΑΙΡΕΙ την 6244/2011 απόφαση του Εφετείου Αθηνών ως προς το μέρος που αναφέρεται στο σκεπτικό.

ΚΡΑΤΩΝΤΑΣ την υπόθεση και

ΔΙΚΑΖΟΝΤΑΣ κατ` ουσίαν.

ΔΕΧΕΤΑΙ κατά ένα μέρος την αγωγή.

ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τις εναγόμενες να καταβάλουν εις ολόκληρο στον ενάγοντα το χρηματικό ποσό των πέντε χιλιάδων τετρακοσίων ογδόντα επτά ευρώ και ενενήντα πέντε λεπτών (5.487,95), με το νόμιμο τόκο σύμφωνα με τις διακρίσεις που γίνονται στο σκεπτικό.

Και ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τις αναιρεσίβλητες να πληρώσουν στον αναιρεσείοντα δύο χιλιάδες τριακόσια (2.300) ευρώ, για τα δικαστικά έξοδα της αναιρετικής δίκης.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, την 16η Ιανουαρίου 2014.

Και

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, την 27η Φεβρουαρίου 2014.

Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ              Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ