ΘΕΜΑ: «1 η Εγκύκλιος Κατάρτισης Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (EΠΑ)»

Η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας, η μέγιστη δυνατή σύγκλιση των περιφερειών, η διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής, η αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων και εν τέλει η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας απαιτεί να κινητοποιηθεί αποτελεσματικά το σύνολο των διαθέσιμων πόρων, ευρωπαϊκών και εθνικών. Η παρούσα χρονική στιγμή αποτελεί ένα κρίσιμο παράθυρο ευκαιρίας που πρέπει να αξιοποιηθεί με αναπτυξιακό μοχλό τις δημόσιες επενδύσεις και στόχους τον οριστικό μετασχηματισμό της οικονομίας και τη γόνιμη μετάβαση σε ένα βιώσιμο, κυκλικό και πράσινο υπόδειγμα ανάπτυξης.

Με την ψήφιση του ν. 4635/2019 θεσμοθετήθηκε, μέσω της κατοχύρωσης του προγραμματικού ρόλου του Εθνικού ΠΔΕ, η μεσοπρόθεσμη στοχοθεσία και η υποχρέωση υπαγωγής των έργων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους σε στρατηγικούς στόχους και ιεραρχούμενες αναπτυξιακές προτεραιότητες. Η επιτυχής υλοποίηση αυτής της μεταρρύθμισης περιλαμβάνει την αποτελεσματική συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων με τη Δ/νση Διαχείρισης Εθνικού ΠΔΕ (ΔιΔιΕΠ) της Γενικής Δ/νσης Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (ΥπΑνΕπ), η οποία έχει την ευθύνη της συνολικής οργάνωσης και του συντονισμού των εμπλεκομένων υπηρεσιών και των λοιπών αρμοδίων οργάνων κατάρτισης του ΕΠΑ και των Προγραμμάτων του.

Mε την παρούσα εγκύκλιο σηματοδοτείται η εκκίνηση της διαδικασίας σχεδιασμού της 1ης Προγραμματικής Περιόδου 2021–2025 του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης και η έναρξη του επίσημου διαλόγου με τους φορείς πολιτικής της χώρας για τη διαμόρφωση των περιφερειακών και τομεακών αναπτυξιακών κατευθύνσεων πολιτικής της χώρας για το χρονικό διάστημα προγραμματισμού, και λαμβάνοντας υπόψη τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από το ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ 2019-2022) και το Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων, αλλά και την ανάγκη συντονισμού και συμπληρωματικότητας του ΕΠΑ και των Προγραμμάτων του με τις εθνικές και τις ενωσιακές πολιτικές και τις συγχρηματοδοτούμενες από την Ευρωπαϊκή Ένωση παρεμβάσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο καλούνται οι φορείς κατάρτισης να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια με στόχο τον ουσιαστικό εξορθολογισμό και την εξυγίανση των προγραμμάτων τους που χρηματοδοτούνται από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, για τη διεύρυνση του διαθέσιμου επενδυτικού τους χώρου και ταυτόχρονα να διατυπώσουν τις στρατηγικές επιλογές και τις προτεραιότητες του φορέα τους, οι οποίες θα αποτελέσουν βασική εισροή για την κατάρτιση των εθνικών στόχων πολιτικής για το πρώτο ΕΠΑ και την πρώτη προγραμματική περίοδο εφαρμογής του που ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2021.

Για τον καθορισμό των κεντρικών αναπτυξιακών στόχων και προτεραιοτήτων ανά τομέα πολιτικής σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, επιθυμητή είναι η αξιοποίηση ήδη θεσμοθετημένων αντίστοιχων διαδικασιών, προκειμένου αφενός να μην επιβαρύνεται περαιτέρω ο διοικητικός μηχανισμός των φορέων και αφετέρου να επιτευχθεί ο στόχος της συμπληρωματικότητας και της συνάφειας μεταξύ του ΕΠΑ και των λοιπών υφιστάμενων πλαισίων σχεδιασμού, σε τομεακό, χωρικό και εθνικό επίπεδο.

Τα κείμενα που αποτυπώνουν το παραπάνω προγραμματικό πλαίσιο είναι ενδεικτικά:

 Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων

 Επιχειρησιακά Προγράμματα του άρθρου 268 του ν. 3852/2010 (Α΄87)

 Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού

 Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών 2014-2025

 Εθνική Στρατηγική για τα Ευφυή Συστήματα Μεταφορών 2015-2025

 Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών της Ελλάδας

 Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την Κοινωνική Ένταξη

 Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης

 Ειδικό Σχέδιο Δράσης «Βιώσιμες πόλεις – Μαθιός Καρλαύτης»

 Εθνική Στρατηγική & Σχέδιο Δράσης Βιοποικιλότητας

 Μακροχρόνια Στρατηγική για το έτος 2050 (Υπουργείο Ενέργειας)

 ΠΡΑΣΙΝΗ ΒΙΒΛΟΣ Πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030

 Εγκεκριμένα Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των Υδατικών Διαμερισμάτων της χώρας

 Έκθεση για την Ελλάδα για το 2020, στο πλαίσιο της διαδικασίας του ευρωπαϊκού εξαμήνου, συμπεριλαμβανομένου του Παραρτήματος Δ που αναφέρεται στη χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2021-2027

 Άλλες τομεακές στρατηγικές

Με βάση τα προαναφερόμενα, οι αρμόδιοι φορείς κατάρτισης καλούνται να διατυπώσουν τις προτάσεις στρατηγικής και τις προτεραιότητές τους συμπληρώνοντας το δομημένο ερωτηματολόγιο που επισυνάπτεται. Στο ερωτηματολόγιο έχουν αποτυπωθεί οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ και θα εμπλουτιστούν με τους στόχους του εθνικού σχεδίου ανάπτυξης, στη βάση της δυναμικής και διαλεκτικής διαδικασίας που διέπει τον σχεδιασμό του ΕΠΑ και των Προγραμμάτων του.

Οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ, οι οποίοι οριοθετούν τους πυλώνες ανάπτυξης, είναι οι ακόλουθοι:

1. Έξυπνη Ανάπτυξη

2. Πράσινη Ανάπτυξη

3. Ανάπτυξη Υποδομών

4. Κοινωνική Ανάπτυξη

5. Ενίσχυση εξωστρέφειας

Με κάθε έναν από τους παραπάνω αναπτυξιακούς στόχους συνδέονται ειδικοί στόχοι, οι οποίοι εξειδικεύονται σε προτεραιότητες, όπως αποτυπώνονται ενδεικτικά στο ερωτηματολόγιο (Πίνακας 1). Οι φορείς κατάρτισης καλούνται να αντιστοιχήσουν τις στρατηγικές επιλογές του τομέα ή της περιφέρειάς τους στις προτεραιότητες του ερωτηματολογίου βάσει α) της στρατηγικής τομέα/περιφέρειας, β) της συνέργειας - συμπληρωματικότητας με άλλα έργα τους στο συγχρηματοδοτούμενο ή εθνικό ΠΔΕ και γ) των δεσμεύσεων του φορέα τους μέχρι σήμερα.

Ειδικότερα, ως δεσμεύσεις του φορέα εννοούνται, ενδεικτικά, οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι έργων εγκεκριμένων στο εθνικό ΠΔΕ και χρηματοδοτούμενων αμιγώς από εθνικούς πόρους, ή οι ανάγκες που προκύπτουν από τη συμμόρφωση της χώρας με την ενωσιακή νομοθεσία.

Στο δομημένο ερωτηματολόγιο που επισυνάπτεται, οι φορείς κατάρτισης καλούνται να υποβάλουν, μεταξύ άλλων, κείμενο θέσεων που θα περιλαμβάνει συνοπτική παράθεση των κύριων στρατηγικών επιλογών τους ανά αναπτυξιακό στόχο του ΕΠΑ, για την περίοδο προγραμματισμού του ΕΠΑ 2021 – 2025, των προβλημάτων, εμποδίων ή αστοχιών που έχουν αντιμετωπίσει κατά την υλοποίηση της τομεακής/χωρικής πολιτικής τους στο εθνικό ΠΔΕ, καθώς και προαιρετικά τις ανάγκες χρηματοδότησής τους για την 1η προγραμματική περίοδο του ΕΠΑ.

Παρακαλούμε για την αποστολή των στοιχείων, μέχρι τις 15/04/2020, ηλεκτρονικά στις διευθύνσεις protokollo@mnec.gr και ddepde@mnec.gr. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιεσδήποτε διευκρινίσεις ή περαιτέρω πληροφορίες.

Ο Υφυπουργός

Ανάπτυξης και Επενδύσεων

Ιωάννης Τσακίρης

Συνημμένα:

1. Δομημένο Ερωτηματολόγιο

2. Παράρτημα (Πίνακες 1,2,3)