ΘΕΜΑ : «Εντατικοποίηση ελέγχων στην αγορά κατά την πασχαλινή περίοδο».

1). Κατά την πασχαλινή περίοδο, παρουσιάζεται αυξημένη ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών που εθιμικά συνδέονται με το εορταστικό κλίμα των ημερών.

Καθήκον της πολιτείας, προκειμένου να διασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και η προστασία του καταναλωτικού κοινού, είναι να προβαίνει σε ελέγχους αναφορικά με την τήρηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία της αγοράς και συγκεκριμένα:

α) Του Ν.4177/06-08-2013-ΦΕΚ 173/Α/08-08-2013 «Κανόνες ρύθμισης της αγοράς προϊόντων και της παροχής υπηρεσιών και άλλες διατάξεις», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

β) Της απόφασης με αριθ. πρωτ. Α2-718/31-07-2014-ΦΕΚ 2090/Β/31-07-2014 «Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ)».

γ) Του Ν. 4264/2014-ΦΕΚ 115/Α/15-05-2014 «Άσκηση Εμπορικών Δραστηριοτήτων εκτός καταστήματος και άλλες διατάξεις», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.

δ) Της με αριθ. πρωτ. 56885 Απόφασης «Κώδικας δεοντολογίας για την προστασία του καταναλωτή κατά τις προσφορές, τις εκπτώσεις και τις προωθητικές ενέργειες» -ΦΕΚ 3107/Β/19-11-2014».

ε) Της Υπουργικής απόφασης με αριθ. πρωτ. 17730/13-02-2017-ΦΕΚ 453/Β/16-02-2017 « Ρυθμίσεις ειδικότερων λεπτομερειών ………….σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 66 του ν. 4446/2016 (Α΄240)» σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις –δικαιούχοι πληρωμής οι οποίοι αποδέχονται κάρτες πληρωμής υποχρεούνται να ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την αποδοχή καρτών και μέσων πληρωμής του συστήματος καρτών πληρωμής, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 66 του ν. 4446/2016 (Α΄240)».

2). Οι αρμόδιες υπηρεσίες κατά την πασχαλινή περίοδο πρέπει να έχουν αυξημένη παρουσία στην αγορά (καταστήματα, λαϊκές αγορές-υπαίθριο εμπόριο, κεντρικές και τοπικές αγορές κ.λ.π.) με την εντατικοποίηση των ελέγχων, είτε αυτοτελώς, είτε με συναρμόδιες Υπηρεσίες (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ΣΔΟΕ, Υπουργείο Υγείας, κ.λ.π), για την αποτροπή φαινομένων εξαπάτησης και εκμετάλλευσης των καταναλωτών, και προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού καθώς και σε επίκαιρα σημεία του εθνικού, επαρχιακού και αστικού δικτύου, λιμάνια κ.λ.π.

Ειδικότερα θα πρέπει να ελέγχονται οι επιτηδευματίες ως προς :

_Την ανάρτηση πινακίδων με τις προβλεπόμενες ενδείξεις.

_Την επισήμανση των τροφίμων (προσυσκευασμένων και μη ) –ενδείξεις ιδίως δε σε περιπτώσεις ανακριβών –παραπλανητικών ενδείξεων.

_Την είσπραξη αντιτίμου μεγαλύτερου του αναγραφόμενου επί των πινακίδων ή των τιμοκαταλόγων.

_Την έκδοση νομίμων παραστατικών στοιχείων σε όλα τα στάδια διακίνησης.

_Την ελλιπή στάθμιση.

_Κάθε άλλη παράβαση που αναφέρεται στο Νόμο 4177/2013, στη με αριθμ. πρωτ. Α2- 718/31-07-2014 απόφαση.

Οι σχετικές επισημάνσεις θα πρέπει να αναγράφονται όπου αυτό απαιτείται τουλάχιστον στην ελληνική γλώσσα και να είναι άμεσα ορατές στους καταναλωτές. Θα πρέπει να αποφεύγονται εκφράσεις, σήματα ή οποιαδήποτε άλλη ένδειξη που ενδεχομένως θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παραπλάνηση τον καταναλωτή.

3). Επί διαπιστωμένων παραβάσεων, επιβάλλονται ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με τον Ν.4177/2013 καθώς και διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με την αριθ. πρωτ. Α2-718/31-07- 2014 απόφαση, την με αριθ. πρωτ. 17730/13-02-2017 απόφαση και το N.4264/2014, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και, εφόσον προβλέπεται, οι υποθέσεις αποστέλλονται και στις αρμόδιες Εισαγγελικές Αρχές.

4). Ανάλογα εφαρμόζονται και οι διατάξεις του Ν.3959/2011 (ΦΕΚ 93/Α/20-04-2011) «Περί προστασίας του ελευθέρου ανταγωνισμού», και όπου διαπιστώνονται στρεβλώσεις στην αγορά (εναρμονισμένες πρακτικές, μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές δραστηριότητες, δεσπόζουσα θέση κ.λ.π.) παραπέμπονται στην αρμόδια Επιτροπή Ανταγωνισμού.

5). Δεδομένου ότι κατά την πασχαλινή περίοδο, αναμένεται αυξημένη διακίνηση των καταναλωτών, μέσω επιβατικών πλοίων, σιδηροδρόμων, αεροδρομίων και υπεραστικών λεωφορείων, οι έλεγχοι θα πρέπει να εντατικοποιηθούν και ως προς τη διαπίστωση εφαρμογής του άρθρου 137 της με αριθμ. πρωτ. Α2-718/31-07-2014 απόφασης (Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ), με το οποίο ορίζονται ανώτατες τιμές διάθεσης σε ορισμένα είδη σε χώρους που δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός.

6). Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δοθεί στα μεγάλα κέντρα συγκέντρωσης κρεάτων και οπωρολαχανικών και στη διακίνηση των προϊόντων αυτών προς τις περιφερειακές και τοπικές αγορές για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών.

Τα κέντρα αυτά, ως γνωστόν, αποτελούν τη βάση διαμόρφωσης των τιμών μέχρι τον τελικό καταναλωτή και γι’ αυτό θα πρέπει οι έλεγχοι να γίνονται με στόχο την αποφυγή παραβατικών συμπεριφορών και κάθε αθέμιτης ενέργειας, με σκοπό την κερδοσκοπία, το παρεμπόριο και την φοροδιαφυγή (υπερτιμολογήσεις, υποτιμολογήσεις, πλαστά και ανειλικρινή παραστατικά, μη έκδοση παραστατικών, ελληνοποιήσεις εισαγωγών, κ.λ.π.) προκειμένου να προστατευτεί ο καταναλωτής και να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον .

Ειδικότερα όσον αφορά τα κρέατα σε ισχύ βρίσκεται:

Α) Το άρθρο 16 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ περί « Τήρησης βιβλίου σφαγών στα σφαγεία της χώρας, τα οποία είναι εγκεκριμένα για τη σφαγή » όπου μεταξύ των άλλων αναφέρεται ότι σε όλα τα σφαγεία της Χώρας (Ιδιωτικά, Δημοτικά κλπ) στα οποία γίνεται σφαγή ζώων, τηρείται υποχρεωτικά βιβλίο σφαγών, στο οποίο καταγράφονται όλες οι σφαγές των ζώων, τα οποία προσκομίζονται σε αυτά για σφαγή.

Β) Το άρθρο 18 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ περί « Παραπροϊόντων σφάγιων και τρόπος πώλησης τούτων » όπου μεταξύ των άλλων αναφέρεται ότι καθ' όλη την διάρκεια του έτους, οι λιανοπωλητές κρεοπώλες πωλούν τις συκωταριές και τα κεφαλάκια αμνοεριφίων χωριστά του κρέατος, από το οποίο προέρχονται, σε αυτή την περίπτωση τα κεφαλάκια πωλούνται με το τεμάχιο και οι συκωταριές με το κιλό, με εξαίρεση την περίοδο από Σάββατο του Λαζάρου μέχρι και Κυριακή του Θωμά, όπου μπορούν να πωλούν αμνοερίφια μαζί με τα κεφάλια και τις συκωταριές τους, όπου τα κεφαλάκια πωλούνται σε τιμή ανά κιλό.

Γ) Το άρθρο 24 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ περί « Επισήμανσης» κατά το στάδιο της λιανικής.

Όσον αφορά την επισήμανση, ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδουμε στον έλεγχο των καταστημάτων λιανικής πώλησης νωπών κρεάτων, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη ότι η ένδειξη προέλευσης του κρέατος που θα αναγράφεται στις πινακίδες ή τιμοκαταλόγους των λιανοπωλητών, δεν μπορεί να είναι διαφορετική από την ένδειξη της προέλευσης της φερόμενης επί των σφαγίων σφραγίδας, σε συνδυασμό και με την αναγραφή της προέλευσης και επί των σχετικών τιμολογίων αγοραπωλησίας , σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 13 «παραστατικά εμπορίας και διακίνησης» του ν. 4177 /2013 όπως ισχύει, σε συνδυασμό με το άρθρο 23 των Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ περί « Στοιχείων – ενδείξεων στα παραστατικά εμπορίας και διακίνησης νωπών βοοειδών και χοιρινών νωπών –κατεψυγμένων».

7). Επίσης απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή:

α) Στην εμπορία και διακίνηση των πτηνοτροφικών προϊόντων (αυγά) ήτοι πλήρης επισήμανση από εγκεκριμένο ωοσκοπικό κέντρο επί του κελύφους αυτών, καθώς και αναγραφή των προβλεπομένων από τον Καν. 589/2008 ενδείξεων επί των συσκευασιών διακίνησης καθώς και επί των παραστατικών.

β) Στην εμπορία και διακίνηση προϊόντων ζύμης (τσουρέκια κ.λ.π) με προσθήκη ή μη άλλων γλυκαντικών ουσιών. Επί της συσκευασίας αυτών θα πρέπει να αναγράφονται πλήρως και ευκρινώς στην ελληνική γλώσσα τα συστατικά και ο υπεύθυνος διάθεσης του προϊόντος σύμφωνα με την ισχύουσα ενωσιακή και εθνική νομοθεσία.

8). Όσον αφορά την διακίνηση-εμπορία, εποχικών ειδών και παιχνιδιών, με τα συνακόλουθα, απαραίτητα για τη χρήση τους προϊόντα (π.χ. μπαταρίες, ρευματοδότες και ρευματολήπτες κ.τ.λ.), ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί σε ότι αφορά τις ενδείξεις που θα πρέπει να αναγράφονται επί της συσκευασίας ή επί πινακίδας σταθερά προσαρτημένης σε αυτά, σύμφωνα με το άρθρο 68 της Υ.Α. Α2-718/31-07-2014 (ΦΕΚ 2090/Β/2014 Κωδικοποίηση Κανόνων Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών-ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ), με έμφαση στο όνομα, την καταχωρημένη εμπορική επωνυμία ή εμπορικό σήμα, την πλήρη διεύθυνση του κατασκευαστή ή του εισαγωγέα, πληροφορίες προφύλαξης χρήσης και συντήρησης στην ελληνική γλώσσα καθώς και της σήμανσης CE με τρόπο εμφανή, ευανάγνωστο, ανεξίτηλο, που να πληροί τις γενικές αρχές του άρθρου 30 Κανονισμού ΕΚ 765/2008. Γενικότερα θα πρέπει να ελεγχθεί αν αυτά τα προϊόντα εναρμονίζονται με την Ενωσιακή νομοθεσία, λαμβανομένου υπόψη ότι εντάσσονται στην κατηγορία προϊόντων που απαιτείται να φέρουν σήμανση συμμόρφωσης προς αυτήν.

Θα πρέπει να ελέγχεται αν η διακίνηση των εν λόγω προϊόντων διεξάγεται σύμφωνα με τα απαιτούμενα παραστατικά διακίνησης και εμπορίας σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 101 της Υ.Α. Α2-718/2014 σε συνδυασμό με το άρθρο 13 του ν.4177/2013.

9). Αρμόδιες Υπηρεσίες για τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4177/2013 και των κατ’ εξουσιοδότηση τους εκδιδομένων υπουργικών αποφάσεων είναι αυτές που ρητά καθορίζονται στο άρθρο 17 του εν λόγω νόμου και για τον έλεγχο εφαρμογής των διατάξεων του Ν.4264/2014 οι υπηρεσίες που αναφέρονται στο άρθρο 30 αυτού.

10). Οι υπηρεσίες του Λιμενικού Σώματος, στις οποίες κοινοποιείται το παρόν, οφείλουν να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους στους χώρους αρμοδιότητάς των (λιμάνια, πλοία κ.λ.π).

11). Σημειώνεται ότι οι αρμόδιοι υπάλληλοι των ελεγκτικών υπηρεσιών του άρθρου 17 του Ν. 4177/2013, πέραν των καθηκόντων του ειδικού ανακριτικού υπαλλήλου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ασκούν ανάλογα και τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες του φορολογικού ελεγκτή όπως αυτές προβλέπονται στο άρθρο 39 του Ν. 3959/2011-ΦΕΚ 93/Α/20-04-2011.

Ο Γ.Γ ΕΜΠΟΡΙΟΥ

ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΑΠΑΔΕΡΑΚΗΣ