ΘΕΜΑ : «Παροχή οδηγιών (για επίλυση του ζητήματος που έχει προκύψει) αναφορικά με το χρόνο παραγραφής της αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ/τος 410/1988»

Με αφορμή ερωτήματα που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία μας, αναφορικά με την έναρξη και το χρόνο παραγραφής της αποζημίωσης του άρθρου 55 του π.δ/τος 410/1988 (Α. 191), σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. α. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 140, παρ. 1 του ν. 4270/2014 (Α.143), οποιαδήποτε απαίτηση κατά του Δημοσίου, πλην εκείνων για τις οποίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας [ ν. 4174/2013 (Α. 170)], παραγράφεται μετά την παρέλευση πενταετίας, εφόσον από άλλη γενική ή ειδική διάταξη δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής αυτής.

β. Περαιτέρω, στην τρίτη παράγραφο του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι η απαίτηση οποιουδήποτε των με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υπαλλήλων του Δημοσίου, πολιτικών ή στρατιωτικών, κατ' αυτού, που αφορά σε αποδοχές ή άλλες κάθε φύσεως απολαβές αυτών ή αποζημιώσεις, έστω και αν βασίζεται σε παρανομία των οργάνων του Δημοσίου ή στις περί αδικαιολογήτου πλουτισμού διατάξεις, παραγράφεται μετά την παρέλευση διετίας από τη γένεσή της.

2. α. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48, παρ. 1 του ν.δ/τος 496/1974 (Α.204) ο χρόνος παραγραφής των χρηματικών αξιώσεων κατά του ν.π.δ.δ. είναι πέντε ετών, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από τις διατάξεις του εν λόγω ν.δ/τος.

β. Στην τρίτη παράγραφο του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι ο χρόνος παραγραφής των κατά του ν.π. αξιώσεων των υπαλλήλων του που συνδέονται με αυτό με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, από καθυστερούμενες αποδοχές ή άλλης πάσης φύσεως αποδοχές ή αποζημιώσεις από αδικαιολόγητο πλουτισμό είναι δύο ετών.

3. α. Περαιτέρω, στο άρθρο 49, παρ. 1 του ν. 993/1979 (Α.281), όπως αυτό κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 55 παρ. 1 του π.δ/τος 410/1988, καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της αποζημιώσεως λόγω απολύσεως ή καταγγελίας της συμβάσεως εργασίας προσωπικού που υπηρετεί με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου στο Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου.

β. Περαιτέρω, η παράγραφος 4 του ίδιου άρθρου (ή 55 παρ. 4 του π.δ/τος 410/1988) ορίζει ότι το προσωπικό του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ που δεν υπάγεται για τη χορήγηση σύνταξης στην ασφάλιση του Δημοσίου, όταν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις για τη λήψη πλήρους σύνταξης γήρατος, μπορεί να αποχωρεί από την υπηρεσία λαμβάνοντας το επικουρικά ασφαλισμένο το 40% και το μη επικουρικά ασφαλισμένο το 50% της αποζημίωσης που ορίζεται από την παρ. 1 του ανωτέρω άρθρου.

4. Σύμφωνα με τη νομολογία (1359/2015 ΑΠ) η αποζημίωση του άρθρου 49 του ν. 993/1979 (που κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 55, παρ. 1 του π.δ/τος 410/1988) δεν είναι μέρος των αποδοχών των υπαλλήλων ούτε "απολαβή", υπό την έννοια της παροχής που δίδεται ως αντάλλαγμα για την προσφερόμενη εργασία, ούτε αποτελεί αποζημίωση λόγω αδικαιολογήτου πλουτισμού, αλλά έχει χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση ή απόλυση του υπαλλήλου οικονομικής ενίσχυσής του. Επομένως, η αξίωση καταβολής της ως άνω αποζημιώσεως δεν υπόκειται στη διετή παραγραφή που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.Δ. 496/1974 αλλά στην πενταετή παραγραφή που προβλέπεται από την παρ. 1 του ίδιου άρθρου (Ολ ΑΠ 4/2001, ΑΠ 1726/2005, 556/2011, 1065/2002).

5. Κατόπιν αυτών και επειδή, σύμφωνα με τη νομολογία, η αποζημίωση του άρθρου 49 του ν. 993/1979 (όπως αυτό κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 55, παρ. 1 του π.δ/τος 410/1988) έχει χαρακτήρα έκτακτης κατά την αποχώρηση ή απόλυση του υπαλλήλου οικονομικής ενίσχυσής του και δεν αποτελεί μέρος των αποδοχών του, ούτε "απολαβή”, υπό την ανωτέρω έννοια, η αξίωση καταβολής της ανωτέρω αποζημιώσεως δεν υπόκειται στη διετή αλλά στην πενταετή παραγραφή. Επισημαίνεται ότι ο χρόνος παραγραφής της ανωτέρω απαίτησης αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε και είναι δυνατή η δικαστική της επιδίωξη (αρθ. 141 ν. 4270/2014).

Με εντολή Αναπλ. Υπουργού

Ο Γενικός Γραμματέας

Φ. Κουτεντάκης