ΘΕΜΑ: Η με αριθμ. πρωτ. 4281/28-3-2016 ερώτηση

Σε απάντηση της με αριθμ. πρωτ. 4281/28-3-2016 ερώτησης, που κατέθεσαν οι Βουλευτές του πίνακα διανομής, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7 και 9 του ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων), όπως ισχύει, και του άρθρου 48 παρ. 1 του ν. 4174/2013, ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. έχει την υποχρέωση να επιδιώξει την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο καθώς και τη διακοπή της παραγραφής τους, ανεξάρτητα από την αιτία προέλευσης αυτών, λαμβάνοντας όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά (κατάσχεση ακινήτων, κατάσχεση κινητών είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων τους εν γένει στα χέρια τρίτων καθώς και στα χέρια των Πιστωτικών Ιδρυμάτων), ποινικά και λοιπά μέτρα κατά των οφειλετών. Με την ολοκλήρωση της κατάσχεσης εις χείρας τρίτου επέρχεται αυτοδικαίως αναγκαστική εκχώρηση της κατασχεθείσης χρηματικής απαίτησης στο κατασχόν Δημόσιο, το οποίο πλέον καθίσταται δικαιούχος του συνόλου αυτής και δεν αίρεται πριν την εξόφληση ή τη διαγραφή του χρέους, για το οποίο επιβλήθηκε.

Ωστόσο, με τη διάταξη του άρθρου 30 παρ. 4 του Κ.Ε.Δ.Ε. σε συνδυασμό με την αριθμ. Δ6Α 1054391 ΕΞ 2014/1-04-2014 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων περί μεταβίβασης αρμοδιοτήτων σε όργανα της φορολογικής Διοίκησης, παρέχεται η ευχέρεια στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. μετά από σχετική αίτηση του οφειλέτη να περιορίσει με αιτιολογημένη Απόφασή του το ποσό ή ποσοστό της κατάσχεσης που του επιβλήθηκε υπό προϋποθέσεις που ορίζονται στην ΠΟΛ. 1092/3-04-2014 εγκύκλιο της Διοίκησης. Περαιτέρω, με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 3068/2002 (ΦΕΚ. 274Α)> η αναγκαστική εκτέλεση για να ικανοποιηθεί χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των λοιπών ν.π.δ.δ. γίνεται με κατάσχεση της ιδιωτικής περιουσίας αυτών. Αποκλείεται η κατάσχεση απαιτήσεων που πηγάζουν από έννομη σχέση δημοσίου δικαίου ή απαιτήσεων χρηματικού ή μη αντικειμένου, το οποίο έχει ταχθεί για την άμεση εξυπηρέτηση ειδικού δημοσίου σκοπού.

Η ιδιωτική επομένως περιουσία των Ο.Τ.Α. υπόκειται στους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου και είναι υπέγγυα στους δανειστές τους, οι οποίοι μπορούν να την κατάσχουν αναγκαστικά, σύμφωνα με τα ανωτέρω, σε αντίθεση με τα πράγματα που ανήκουν στη δημόσια περιουσία των Ο.Τ.Α. και τα οποία εντάσσονται στην έννοια των εκτός συναλλαγής πραγμάτων (Α.Κ. 966), μη δυνάμεθα να κατασχεθούν από τους δανειστές, καθώς τυχόν αποστέρηση των Ο.Τ.Α. από τη δυνατότητα χρήσης των πραγμάτων αυτών, θα διατάρασσε την ομαλή λειτουργία τους.

Επίσης, με την υπ' αριθμ. 545/2005 Γνωμοδότηση του Γ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), η οποία έγινε δεκτή από τους Υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης, έγινε ομόφωνα δεκτό μεταξύ άλλων ότι οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (Κ.Α.Π.) των Ο.Τ.Α. καθώς και τα έσοδα αυτών από το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, το Τέλος Διαφήμισης και ο φόρος Ζύθου είναι έσοδα ακατάσχετα.

Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται ότι τα ακατάσχετα θα πρέπει να προβλέπονται από ρητή διάταξη νόμου, καθώς αποτελούν εξαίρεση από τον κανόνα, αφού δυσχεραίνουν ουσιαστικά ή ακόμα και αποκλείουν την παροχή έννομης προστασίας στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης και ως εκ τούτου, σε περίπτωση επιβολής από το Δημόσιο κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων ως τρίτων, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και ποσά προνοιακών επιδομάτων, ο φορέας που τα χορηγεί, οφείλει να ενημερώνει τα πιστωτικά ιδρύματα για το ακατάσχετο αυτών καθώς και για το νομοθετικό πλαίσιο που ρητά το προβλέπει.

Τέλος, η Ερώτηση αυτή διαβιβάζεται και στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αρμόδιο για τα προνοιακά επιδόματα, για τις δικές του περαιτέρω ενέργειες.

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΝ

ΤΡΥΦΩΝ Ζ. ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ