Δευτέρα 25 Απριλίου 2016

Αυξάνονται τα επιχειρηματικά δάνεια που χτυπάνε κόκκινο

Εντονη ανησυχία στις τράπεζες, καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους - Η αγορά στερεύει από ρευστότητα, ως απόρροια της επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών

Σημαντική επιδείνωση παρουσιάζουν τα επιχειρηματικά δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση και στις τέσσερις συστημικές τράπεζες. Η εξέλιξη αυτή προβληματίζει ιδιαίτερα τις διοικήσεις τους, καθώς η τάση αύξησης των επιχειρηματικών δανείων που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν aεπιβεβαιώθηκε και από τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου 2016. Το ανησυχητικό είναι ότι η αύξηση των καθυστερήσεων που καταγράφεται ταυτόχρονα σε όλες τις τράπεζες, σε διαφορετικό βαθμό στην καθεμία, αποτυπώνει τη μεγέθυνση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η πραγματική οικονομία.

Πρέπει να τονιστεί ότι οι καθυστερήσεις στεγαστικών και γενικότερα όλων των άλλων κατηγοριών δανείων παρουσιάζουν κάμψη τόσο στο τέταρτο τρίμηνο 2015 όσο και στο πρώτο του 2016. Η εξέλιξη αυτή δημιούργησε βάσιμες προσδοκίες ότι η αγορά έφτασε στο σημείο κορύφωσης των καθυστερήσεων και πλέον ξεκινά σταδιακά και αργά η ομαλοποίηση. Ωστόσο, τα επιχειρηματικά δάνεια αποτέλεσαν εξαίρεση, καθώς δεν καταγράφηκε κάμψη αλλά αντιθέτως άνοδος των καθυστερήσεων κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2015.

Το χειρότερο είναι ότι τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2016 επιβεβαίωσαν ότι αυξάνονται τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια και μάλιστα παρουσίασαν περαιτέρω αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Επιπλέον, τα πρώτα στοιχεία του Απριλίου ενισχύουν τις ανησυχίες.

Τα επιχειρηματικά δάνεια χτυπάνε κόκκινο το τελευταίο εξάμηνο επειδή αντανακλούν τις συνθήκες αβεβαιότητας που επηρεάζουν καθοριστικά την αγορά, εντείνοντας την ύφεση όσο η ολοκλήρωση της αξιολόγησης καθυστερεί. Οι τραπεζίτες σημειώνουν ότι καθημερινά αυξάνεται ο αριθμός των εταιρειών που δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους λόγω έλλειψης ρευστότητας.

Η επιβολή των capital controls επιβαρύνει επιπλέον την κατάσταση και με τις σημερινές συνθήκες δεν φαίνεται να υπάρχει προοπτική άρσης των κεφαλαιακών περιορισμών πριν από τα μέσα του 2017. Χαρακτηριστική πρόσφατη περίπτωση της ζημίας που προκαλούν στην οικονομία τα capital controls είναι η πτώχευση της μοναδικής ελληνικής αλυσίδας πώλησης ηλεκτρικών συσκευών, της Ηλεκτρονικής Αθηνών, η οποία στην ανακοίνωση για τους λόγους της πτώχευσής της αναφέρει ότι «παρά τις διαρκείς προσπάθειες της εταιρείας, η πορεία της οικονομίας,

η περαιτέρω αποδυνάμωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, τα capital controls που -εκτός των άλλων- ενίσχυσαν την καχυποψία των ξένων προμηθευτών προς τις ελληνικές επιχειρήσεις...» την οδήγησαν σε αυτή την απόφαση.

Η άνοδος των επισφαλειών στα δανειακά χαρτοφυλάκια επιχειρήσεων είναι αποτέλεσμα της συνεχούς επιδείνωσης των συνθηκών στην οικονομία. Ενδεικτικό της φθίνουσας πορείας που ακολουθεί η αγορά είναι ότι ο δείκτης λιανικών πωλήσεων υποχώρησε τον Ιανουάριο κατά 3,8% έναντι του αντίστοιχου μήνα το 2015.

Παράλληλα, τον ίδιο μήνα ο PMI υποχώρησε κάτω από το 50, με τα στοιχεία να δείχνουν μείωση των παραγγελιών και αύξηση των απολύσεων.

Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο, καθώς σε μια περίοδο που η αγορά αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα ρευστότητας λόγω και της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να βοηθηθούν με επιπλέον ρευστότητα από τις τράπεζες. Υποχρεώνονται να διαθέτουν τα περιορισμένα διαθέσιμα που εξασφαλίζει η λειτουργία τους στην κάλυψη βασικών αναγκών (αγορά πρώτων υλών, πληρωμές ασφαλιστικών εισφορών κ.ά.), ενώ η πληρωμή των δανείων υποβαθμίζεται κατά τη διαχείριση των προτεραιοτήτων τους.

Η πιστωτική επέκταση τα τελευταία χρόνια συρρικνώνεται διαρκώς, τάση που συνεχίζεται και φέτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, τον Ιανουάριο του 2016 η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις εταιρείες ήταν αρνητική κατά 201 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκε στο -1,4% έναντι -0,9% τον προηγούμενο μήνα.

Οι επιχειρηματίες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές υποχρεώσεις τους παρά το γεγονός ότι είναι προ των θυρών η εφαρμογή ενός μοντέλου δυναμικής διαχείρισης των κόκκινων δανείων που δεν έχει γνωρίσει ξανά η χώρα. Ούτως ή άλλως αποτελεί πανευρωπαϊκή τάση η εισαγωγή αποτελεσματικών πρακτικών διαχείρισης των κόκκινων δανείων. Δεν είναι τυχαίο ότι το ΔΝΤ ανέδειξε το ζήτημα στην τελευταία του έκθεση αναφέροντας ότι το ύψος τους στις ευρωπαϊκές τράπεζες φτάνει πλέον τα 900 δισ. ευρώ, ούτε το ότι η Ιταλία ανακοίνωσε την ίδρυση ειδικού ταμείου για τη στήριξη των τραπεζών.

Η συμφωνία με τους δανειστές

Παρά το γεγονός ότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στη διαπραγμάτευση για τα κόκκινα δάνεια, το πιθανότερο είναι η τελική συμφωνία να μην απέχει πολύ από την πρόταση των δανειστών, οι οποίοι ζητούν να πωλούνται όλα τα κόκκινα με μοναδική εξαίρεση τα στεγαστικά με υποθήκη σε πρώτη κατοικία. Η άρση του παγώματος των πλειστηριασμών από τις 15 Μαΐου αλλά και η συμφωνία με τους δανειστές που θα προβλέπει και νομικές καλύψεις για τις τράπεζες ώστε να προχωρούν σε διαγραφές δανείων, σε συνδυασμό με τις αλλαγές στον πτωχευτικό κώδικα, θα επιταχύνουν τις διαδικασίες διαχείρισης των προβληματικών δανείων.

Το ενδεχόμενο να πουλήσει τράπεζα το δάνειο ή να επιβάλει την αναδιάρθρωση της εταιρείας προφανώς φοβίζει τους επιχειρηματίες, οι οποίοι πρακτικά δεν έχουν οικονομικές δυνατότητες να αντιδράσουν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, προκειμένου να προλάβουν τις εξελίξεις, ζητούν ρυθμίσεις των δανείων τους, αιτήματα που οι τράπεζες συνήθως κάνουν δεκτά, καθώς δεν θέλουν να αυξάνονται οι επισφάλειες και να αποδυναμώνουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Οσο, όμως, δεν βελτιώνονται οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, με τις ρυθμίσεις δεν δημιουργείται παρά μια εύθραυστη, προσωρινή ισορροπία επειδή μεγάλος αριθμός επιχειρηματικών δανείων έχει ήδη ρυθμιστεί δύο και τρεις φορές. Επίσης υπολογίζεται ότι περίπου το 40% των προβληματικών δανείων είναι σε «βαθύ κόκκινο», δηλαδή παραμένουν απλήρωτα για διάστημα μεγαλύτερο από έναν χρόνο και οι τράπεζες έχουν καταγγείλει τις συμβάσεις.

Πηγή: http://www.newmoney.gr/