ΘΕΜΑ: « Διευκρινίσεις σχετικά με τη δυνατότητα αναγνώρισης των πλασματικών χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 προκειμένου να μετατραπεί σύνταξη αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος.»

Με αφορμή ερωτήματα υποκαταστημάτων σχετικά με τη δυνατότητα αναγνώρισης των πλασματικών χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 προκειμένου να μετατραπεί σύνταξη αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος, σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις.

1. Σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 7 του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 καθώς και με τα οριζόμενα στην εγκύκλιο με αρ. πρωτ. Φ80000/οικ.9240/597/11.8.2011, της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η ισχύς του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 το οποίο αναφέρεται στους χρόνους που αναγνωρίζονται για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή/και προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, αρχίζει από 1/1/2011 και εφαρμόζεται για τους ασφαλισμένους που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και εξής με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από αυτή την ημερομηνία και μετά, με βάση τις διατάξεις του άρθ. 10 του ν. 3863/2010.

Αντίθετα, για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που ισχύουν μέχρι και 31/12/2010, καθώς και για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1/1/2011 και εξής με βάση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που δεν τροποποιούνται με το άρθ. 10 του ν. 3863/2010, εξακολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθ. 40 του ν. 2084/1992, όπως αυτό ίσχυε έως την αντικατάστασή του από την παρ. 18 του άρθ.10 του ν. 3863/2010.

Επίσης, δεδομένου ότι με το άρθ. 10 του ν. 3863/2010 δεν θίγονται προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου, οι αναγνωριζόμενοι με το άρθ. 40 του ν. 3996/2011 χρόνοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, με εξαίρεση το χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας, ο οποίος αναγνωρίζεται και για θεμελίωση σύνταξης αναπηρίας/θανάτου υπό τις προϋποθέσεις του ν. 1358/83, όπως ισχύει).

Εξάλλου, η δυνατότητα αναγνώρισης των χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 είναι δυνατή και στις περιπτώσεις λήψης δεύτερης σύνταξης λόγω γήρατος, από τους ασφαλισμένους που ήδη λαμβάνουν άλλη σύνταξη, εφόσον βέβαια για τη δεύτερη σύνταξη αναζητούνται προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1/1/2011 και μετά, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθ. 10 του ν. 3863/2010.

2. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 είναι επιτρεπτή και στις περιπτώσεις μετατροπής σύνταξης λόγω αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος με διατάξεις που έχουν τροποποιηθεί με το άρθ. 10 του ν. 3863/2010 προκειμένου να συμπληρωθούν χρονικές προϋποθέσεις που ισχύουν από 1/1/2011 και μετά, με την επιφύλαξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 6 του άρθ. 40 του ν. 3996/2011, δηλαδή εφόσον ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες πραγματικής ή/και προαιρετικής ασφάλισης.

Αντίθετα, δεν είναι επιτρεπτή η αναγνώριση των πλασματικών χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011 για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, εκ μετατροπής της σύνταξης λόγω γήρατος, αλλά μόνο των χρόνων που προβλέπονται από το άρθρο 40 του ν. 2084/1992.

3. Εξάλλου, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην εγκύκλιο 76/2000, η έννοια της μετατροπής της σύνταξης λόγω αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος προϋποθέτει δικαίωμα σε ισχύ κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για μετατροπή και όχι δικαίωμα που έχει λήξει. Για το λόγο αυτό η έναρξη των οικονομικών αποτελεσμάτων από την αίτηση μετατροπής με την οποία ασκείται νέο δικαίωμα τοποθετείται στην ημερομηνία της αίτησης αυτής και όχι στην ημερομηνία λήξης του δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.

4. Αιτήματα για μετατροπή της σύνταξης αναπηρίας σε σύνταξη λόγω γήρατος με αναγνώριση πλασματικών που βρίσκονται σε εκκρεμότητα θα κριθούν σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο παρόν έγγραφο ενώ περιπτώσεις που έχουν απορριφθεί επειδή δεν έγινε δεκτό το αίτημα για αναγνώριση των πλασματικών χρόνων του άρθ. 40 του ν. 3996/2011, θα επανεξεταστούν οίκοθεν, όπου αυτό είναι δυνατό, ή κατόπιν αίτησης – όχλησης από τους ενδιαφερόμενους.

5. Το παρόν αποτελεί απάντηση στο με αρ. πρωτ. 9160/17.3.2016 έγγραφο του Περιφ/κού Υποκαταστήματος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ Ηρακλείου Κρήτης.