Τετάρτη 22 Ιουλίου 2015

Αλλάζουν όλα για πλειστηριασμούς και κατασχέσεις

Πλειστηριασμοί στην εμπορική και όχι στην αντικειμενική αξία. Διευρύνεται έμμεσα η δυνατότητα κατασχέσεων. Αλλάζει η σύνθεση των προνομιούχων πιστωτών στην αναγκαστική εκτέλεση. Χάνουν οι εργαζόμενοι, κερδίζουν οι τράπεζες. Στις ρυθμίσεις και η οδηγία BRRD.

Πλειστηριασμούς ακινήτων με βάση την εμπορική αξία, διεύρυνση της δυνατότητας κατασχέσεων αλλά και αλλαγή του υφιστάμενου καθεστώτος προνομιακής ικανοποίησης των εργαζομένων σε περιπτώσεις αναγκαστικής εκτέλεσης και πλειστηριασμών, προβλέπει ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας που κατατέθηκε στη Βουλή και θα ισχύσει από τον Ιανουάριο του 2016.

Το σχέδιο νόμου στηρίζεται στο νομοθέτημα που επεξεργάστηκε πέρσι το φθινόπωρο η τότε ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης με ελαφρές τροποποιήσεις, καθώς ήταν το μόνο που είχε τη συγκατάθεση των θεσμών και δεν υπήρχε χρόνος για νέα διαβούλευση.

Ταυτόχρονα με την κατάθεση η κυβέρνηση δεσμεύεται να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή πριν από την ισχύ του κώδικα το σύνολο των ρυθμίσεων για τα καθυστερούμενα δάνεια (προστασία πρώτης ή μοναδικής κατοικίας από πλειστηριασμούς για οφειλές στις τράπεζες) ενώ διαβεβαιώνει ότι σε συνεργασία με την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών θα παράσχει de facto προστασία στους πολίτες που υπάγονται στις διατάξεις αυτές.

Με βάση το σχέδιο νόμου για τον νέο Κώδικα, οι πλειστηριασμοί ακινήτων θα διενεργούνται πλέον με τιμή πρώτης προσφοράς την εμπορική αξία του ακινήτου όπως αυτή προσδιορίστηκε κατά το χρόνο της κατάσχεσης, και όχι την αντικειμενική του τιμή, όπως ισχύει σήμερα.

Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται να αποσυμφορηθεί και να απλοποιηθεί η σημερινή διαδικασία η οποία προβλέπει τιμή πρώτης προσφοράς την αντικειμενική αξία και προϋποθέτει δύο άγονους πλειστηριασμούς για να κάνει δεκτό το αρμόδιο δικαστήριο τη μείωση της τιμής εκκίνησης.

Τι αλλάζει στην αναγκαστική εκτέλεση

Όλες οι αιτιάσεις κατά των πλημμελειών της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης προβάλλονται σε δύο μόνο στάδια.

Το πρώτο στάδιο λαμβάνει χώρα πριν από τον πλειστηριασμό και περιλαμβάνει όλους τους λόγους ακυρότητας της διαδικασίας. Κατά της απόφασης που θα εκδίδεται επιτρέπεται η άσκηση μόνο έφεσης, χωρίς να αναστέλλεται η περαιτέρω διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης (δυνατότητα άσκησης αίτησης αναστολής υπό προϋποθέσεις).

Το δεύτερο στάδιο τοποθετείται μετά τη διενέργεια του πλειστηριασμού και περιλαμβάνει τη δυνατότητα άσκησης ανακοπής για ενδεχόμενες πλημμέλειες, οι οποίες εμφιλοχώρησαν από την πράξη του πλειστηριασμού μέχρι την σύναξη έκθεσης πλειστηριασμού και κατακύρωσης.

Ημέρα του πλειστηριασμού ορίζεται υποχρεωτικά (7) μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης και όχι πάντως μετά την παρέλευση (8) μηνών από την ημέρα αυτή.

Οι απαιτήσεις του Δημοσίου από φόρο προστιθέμενης αξίας και λοιπούς παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους κ.λ.π, κατατάσσονται στη τρίτη σειρά του πίνακα κατάταξης των γενικών προνομίων.

Στη διαίρεση του πλειστηριάσματος, ποσοστό 10% διατίθεται για την ικανοποίηση μη προνομιούχων απαιτήσεων, ποσοστό 65% για την ικανοποίηση των ειδικών προνομίων και ποσοστό 25% για την ικανοποίηση των γενικών προνομίων.

Επιπρόσθετα, διευρύνεται έμμεσα η δυνατότητα κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων οφειλετών καθώς καταργείται η απαρίθμηση των ακατάσχετων πραγμάτων και αντικαθίσταται από μια γενικής έννοιας διατύπωση.

Αλλαγές προκύπτουν και ως προς την κατάταξη των προνομιούχων πιστωτών. Καταργείται η πρόβλεψη ότι η διαίρεση του πλειστηριάσματος σε ποσοστά, σύμφωνα με το άρθρο 977 (συρροή γενικών και ειδικών προνομίων), διενεργείται μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων που έχουν τα ασφαλιστικά ταμεία που υπάγονται στην αρμοδιότητα της γενικής γραμματείας κοινωνικών ασφαλίσεων.

Στη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης προηγούνται πλέον οι τράπεζες έναντι των εργαζομένων.

Στην περίπτωση πτώχευσης επιχειρήσεων και εκποίησης ακινήτων τους, το ποσοστό ικανοποίησης των εργαζομένων συρρικνούται στο 25% ενώ των τραπεζών διευρύνεται στο 65%. Το υπόλοιπο 10% από το εκπλειστηρίασμα δίνεται στους μη προνομιούχους πιστωτές.

Αν δεν υπάρχουν μη προνομιούχες απαιτήσεις, η διαίρεση του πλειστηριάσματος μεταξύ γενικών και ειδικών προνομίων εξακολουθεί να έχει ως σήμερα (1/3 και 2/3 αντίστοιχα). Επίσης, καθορίζεται ο τρόπος ικανοποίησης σε περίπτωση συρροής δύο εκ των τριών κατηγοριών απαιτήσεων.

Επίσης αυξάνονται οι χρηματικές ποινές που επιβάλλονται από το αρμόδιο δικαστήριο κατ' εφαρμογήν των διατάξεων των άρθρων 204, 205, 232 και 607 του Κώδικα, οι οποίες αποτελούν εφεξής δημόσιο έσοδο. (Σήμερα, τα ποσά αυτά αποτελούν έσοδο του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων - Τομέα Ασφάλισης Νομικών/φορέας της Γενικής Κυβέρνησης.)

Τακτική διαδικασία στα Πρωτοβάθμια Δικαστήρια

Καθιερώνεται πρότυπο δίκης, που στηρίζεται καταρχήν στην έγγραφη διαδικασία, ενώ η συζήτηση στο ακροατήριο είναι τυπική. Η έγγραφη διαδικασία εξελίσσεται βάσει συγκεκριμένων και συντετμημένων προθεσμιών.

Μετά τη συζήτηση στο ακροατήριο εκδίδεται οριστική απόφαση με βάση τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας.

Σε περίπτωση που ο δικαστής κρίνει ότι είναι αναγκαία η εξέταση των μαρτύρων στο ακροατήριο, διατάσσεται η επανάληψη της συζήτησης. Αναγράφεται υποχρεωτικά ο Α.Φ.Μ. στα δικόγραφα, στις εκθέσεις επίδοσης, στις δικαστικές αποφάσεις κ.λ.π.

Ένδικα μέσα

Προβλέπεται διετής πλέον καταχρηστική προθεσμία για την άσκηση εφέσεως και αναιρέσεως σε περίπτωση μη επίδοσης της απόφαση, ενώ καταργείται η προθεσμία προσκομιδής των προτάσεων και του εισαγωγικού δικογράφου της πρωτοβάθμιας δίκης.

Ειδικές διαδικασίες

Προβλέπεται συστηματοποίηση ειδικών διαδικασιών σε (3) κατηγορίες:

(α) προσωπικές διαφορές από την οικογένεια γενικότερα (γάμος, ελεύθερη συμβίωση, διαφορές γονέων και τέκνων),

(β) περιουσιακές διαφορές,

(γ) έκδοση διαταγών (πληρωμής και απόδοσης μισθίου), κατηγορία στην οποία προτείνεται η δυνατότητα σωρεύσεως της ανακοπής κατά της διαταγής πληρωμής στο ίδιο δικόγραφο με την ανακοπή κατά της εκτελέσεως, όταν αυτή επισπεύδεται με εκτελεστό τίτλο τη διαταγή πληρωμής, προς αποφυγή περιττών δικών και εξόδων.

Με τον προηγούμενο κώδικα οι ήδη πτωχευμένες

Η κυβέρνηση γνωστοποίησε ότι για το θέμα των πλειστηριασμών:

• Ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας θα τεθεί σε ισχύ από την 1/1/2016.

• Έως τότε θα έχει ψηφιστεί από την Βουλή διάταξη για την αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, που θα ενσωματωθεί στο νομοσχέδιο για την ρύθμιση των κόκκινων δανείων.

• Η εκκαθάριση των επιχειρήσεων που έχουν ήδη πτωχεύσει, θα γίνει με τον ισχύοντα νόμο

• Μέχρι την έναρξη ισχύος του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ή κυβέρνηση θα εξαντλήσει όλα τα περιθώρια διαπραγμάτευσης για βελτιώσεις και τροποποιήσεις.

Ανακοίνωση σχετικά με το ζήτημα των πλειστηριασμών, έχει εκδώσει και η Ελληνική Ένωση Τραπεζών η οποία δεσμεύεται ότι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους θα τηρήσει τα προβλεπόμενα από την υφιστάμενη νομοθεσία.

Με το προεδρείο της ΕΕΤ θα συναντηθεί αύριο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Οι τράπεζες

Ενσωματώνεται στην εσωτερική έννομη τάξη η οδηγία 2014/59/ΕΕ, που θεσπίζει το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την ανάκαμψη και εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, με τις εξής κατά βάση κατηγορίες ρυθμίσεων:

α. Σχεδιασμός, υλοποίηση και αξιολόγηση της διαδικασίας ανάκαμψης και της διαδικασίας εξυγίανσης των οριζόμενων οντοτήτων του χρηματοοικονομικού και χρηματοπιστωτικού τομέα, σε αντιστοιχία με τα μακροοικονομικά δεδομένα της εκάστοτε οικονομικής συγκυρίας.

β. Ενδοομιλική χρηματοδοτική στήριξη.

γ. Μέτρα έγκαιρης παρέμβασης και εξουσίες αρμόδιων αρχών για τη λήψη τους.

δ. Εξουσίες αρχής εξυγίανσης και αρμοδιότητες Υπουργού Οικονομικών (παροχή σύμφωνης γνώμης στις οριζόμενες περιπτώσεις καθώς και για κάθε απόφαση της αρχής εξυγίανσης που έχει άμεσο δημοσιονομικό αντίκτυπο ή συστημικές συνέπειες).

ε. Προϋποθέσεις ισχύος της δυνατότητας εξυγίανσης ιδρύματος, προσδιορισμός διαδικασίας και κριτηρίων αξιολόγησης της δυνατότητας εξυγίανσης και αντιμετώπιση/εξάλειψη των ενδεχόμενων εμποδίων στη δυνατότητα εξυγίανσης με εφαρμογή κατάλληλων μέτρων,

στ. Προϋποθέσεις για την εφαρμογή ενεργειών εξυγίανσης σε ένα πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, ή σε μία εταιρία συμμετοχών.

ζ. Μέτρα εξυγίανσης στα οποία μπορεί να προβεί μεμονωμένα ή συνδυαστικά η αρχή εξυγίανσης [εντολή μεταβίβασης, σύσταση μεταβατικού ιδρύματος, διαχωρισμός περιουσιακών στοιχείων (συνδυαστικά με άλλο μέτρο) και αναδιάρθρωση παθητικού, στο πλαίσιο της οποίας η αρχή εξυγίανσης ασκεί εξουσίες απομείωσης και μετατροπής των κεφαλαιακών μέσων σε μετοχές ή άλλους τίτλους ιδιοκτησίας των ιδρυμάτων και οντοτήτων].

η. Αναγκαίες διασφαλίσεις των δικαιωμάτων των μετόχων και πιστωτών κατά την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης.

θ. Προϋποθέσεις:

- συμμετοχής του δημοσίου στην ανακεφαλαιοποίηση. Επιπλέον, καθορίζεται ότι η διοίκηση και διαχείριση του ιδρύματος ή οντότητας που μετέχει το δημόσιο ασκείται με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, εφόσον αυτό επιτρέπεται από το ύψος συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο αυτών, και ότι η συμμετοχή του δημοσίου μεταφέρεται στον ιδιωτικό τομέα αμέσως μόλις το επιτρέψουν οι εμπορικές και οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες.

- θέσης ενός ιδρύματος ή οντότητας υπό προσωρινό δημόσιο έλεγχο με την έκδοση μιας ή περισσότερων εντολών μεταβίβασης μετοχών, με εκδοχέα εντολοδόχο το Δημόσιο ή εταιρεία που ανήκει και ελέγχεται πλήρως από αυτό.

ι. Υποχρεώσεις πιστωτικών ιδρυμάτων (πλήρωση ανά πάσα στιγμή της ελάχιστης απαίτησης ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων με προσδιορισμό του τρόπου υπολογισμού τους):

ια. Συγκρότηση Σωμάτων Αρχών Εξυγίανσης και Ευρωπαϊκού Σώματος Εξυγίανσης για τις οριζόμενες περιπτώσεις.

ιβ. Ορισμός ως Ταμείου Εξυγίανσης για τα πιστωτικά ιδρύματα του Σκέλους Εξυγίανσης του Ταμείου Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) και για τις επιχειρήσεις επενδύσεων του Σκέλους Εξυγίανσης του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών. Το Ταμείο Εξυγίανσης χρησιμοποιεί τους επαρκείς χρηματοδοτικούς πόρους που πρέπει να διαθέτει μετά από απόφαση της αρχής εξυγίανσης και μόνο στο βαθμό που είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης κ.λπ.

*Δείτε το νομοσχέδιο για τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας εδώ

Πηγή: http://www.euro2day.gr