Δευτέρα 20 Ιουλίου 2015

Πώς θα αλλάξουν τα όρια ηλικίας στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις

ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Πυρετώδεις είναι οι διεργασίες στο κυβερνητικό επιτελείο προκειμένου να ολοκληρωθούν, να εγκριθούν και να κατατεθούν στη Βουλή ώστε να ψηφιστούν έως τις 22 Ιουλίου, όπως προβλέπει η συμφωνία της Δευτέρας, οι διατάξεις για τη σταδιακή κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων. Οι συσκέψεις με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης είναι συνεχείς, προκειμένου οι τελικές διατάξεις, που αλλάζουν το καθεστώς θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο, να εγκριθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο και να κατατεθούν στο δεύτερο πακέτο μεταρρυθμίσεων, ώστε να αρχίσουν να εφαρμόζονται άμεσα.

Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, στο νέο σχέδιο νόμου, που ετοιμάζεται και αυτή τη φορά χωρίς τη συμμετοχή υπαλλήλων της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Ασφάλισης, υπάρχει η συνδρομή από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με το Ελεγκτικό Συμβούλιο, καθώς για πρώτη φορά επιδιώχθηκε η κατάρτιση ενιαίων διατάξεων για το Δημόσιο και τα ταμεία ασφάλισης που υπάγονται στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, παρότι υπάρχουν διαφορετικά καθεστώτα σχετικά με το καυτό θέμα των «θεμελιωμένων δικαιωμάτων».

Βασική αρχή των ανασχεδιαζόμενων διατάξεων είναι ότι κλείνουν οι πόρτες της πρόωρης συνταξιοδότησης με σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας, που ξεκινά άμεσα, ώστε μέχρι το 2023 να βγαίνουν όλοι με πλήρη σύνταξη μόνο στα 67 με 15 έτη (4.500 ημέρες ασφάλισης) ή στα 62 με 40 έτη (12.000 ημέρες) και με μειωμένη στα 62 με 15ετία. Στη μεταβατική περίοδο προβλέπεται ποινή 16% για όποιον επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη πριν από τη συμπλήρωση του νέου ορίου.

Πλήγμα θα δεχθούν όσοι είχαν τη δυνατότητα –κυρίως μητέρες– να συνταξιοδοτηθούν με το ειδικό καθεστώς των γονέων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Οσοι γονείς δεν έχουν συμπληρώσει τα όρια ηλικίας, όπου ορίζονται, θα δουν το όριο εξόδου να αυξάνεται από 6 μήνες έως 15 χρόνια.

Χαμένες θεωρούνται και οι μητέρες που έβγαιναν με μειωμένη, αφού εξαιτίας του νόμου που ψηφίστηκε την περασμένη Τετάρτη, χάνουν και την προστασία των «κατώτατων ορίων».

Στην αρχική διάταξη που επανεξετάζεται προκειμένου να διαχωριστεί το Δημόσιο από τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς όμως σημαντικές αλλαγές στην ουσία των παρεμβάσεων, ορίζεται ότι θεμελιωμένα δικαιώματα μέχρι 30/06/2015 δεν θίγονται. Για όσους θεμελίωναν δικαίωμα για σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας, προβλέπεται η μεταβατική προσθήκη του εξαμήνου να ξεκινήσει από 1η Ιανουαρίου 2016 με όριο ηλικίας τα 58 (εφόσον η συνταξιοδότηση γίνεται με 35ετία) και σε κάθε άλλη περίπτωση με όριο τα 55. Συνολικά, περίπου 180.000 με 200.000 ασφαλισμένοι στον ιδιωτικό τομέα, κυρίως όμως στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, που θεωρούσαν ότι έχουν «κατοχυρωμένο» δικαίωμα (είχαν δηλαδή συμπληρώσει μέχρι το τέλος του 2012 τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και «κυνηγούν» το όριο ηλικίας), θα δουν τα όρια ηλικίας τους να αυξάνονται. Πρόκειται για μητέρες ανηλίκων, άνδρες σε ειδικά Ταμεία (ΔΕΚΟ - τράπεζες) με 25ετία, εργαζομένους με 35ετία, δημοσίους υπαλλήλους με 25ετία κ.ά.

Χωρίς έξοδο

Εξαιτίας των προωθούμενων αλλαγών, κλειστή την πόρτα εξόδου αναμένεται να δουν χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι που συμπλήρωσαν 25ετία έως το 2010 και είτε μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν στα 35 έτη ασφάλισης χωρίς όριο ηλικίας (εάν είχαν διοριστεί πριν από το 1983) είτε έπρεπε να περιμένουν τη συμπλήρωση των 58 ετών με 35 έτη ασφάλισης (εφόσον είχαν διοριστεί μετά το 1983) ή, εναλλακτικά, τη συμπλήρωση 37 ετών ασφάλισης χωρίς όριο.

Με τις αλλαγές που προωθούνται, αρχής γενομένης από το 2016, θα αυξάνεται το όριο ηλικίας 4 με 5 χρόνια. Οι αλλαγές αφορούν κυρίως παλαιούς ασφαλισμένους στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με 35ετία, καθώς και τους ενστόλους, που μέχρι σήμερα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 25ετία, χωρίς όριο ηλικίας.

Mειώσεις στο 50% των νέων συνταξιούχων

Δεν έχουν τέλος οι περικοπές συντάξεων σε νέους αλλά και ήδη συνταξιούχους. Με το πρώτο κύμα των αλλαγών που ψηφίστηκαν την περασμένη Τετάρτη, επιβλήθηκαν μειώσεις σε περίπου έναν στους δύο συνταξιούχους που θα συνταξιοδοτηθούν εντός της επόμενης 10ετίας και οι οποίοι θα είναι νεότεροι των 67 ετών, λόγω της περικοπής της κρατικής χρηματοδότησης, ενώ όλοι οι νυν συνταξιούχοι θα δουν τις συντάξεις τους μειωμένες, εξαιτίας της αυξημένης εισφοράς υπέρ ΕΟΠΥΥ από 4% σε 6% στις κύριες και της νέας εισφοράς 6% στις επικουρικές. Μικρές μειώσεις εκτιμάται ότι θα υποστούν όσοι συνταξιοδοτηθούν από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά, καθώς με αλλαγή της τελευταίας στιγμής η Βουλή ψήφισε τελικά μια επιπλέον διάταξη στο ασφαλιστικό πακέτο, που ορίζει ότι όλες οι νέες συντάξεις θα υπολογιστούν με βάση τον νόμο 3863 που ορίζει την καταβολή βασικής και αναλογικής σύνταξης. Οι μειώσεις μεσοσταθμικά, για τα πρώτα χρόνια, εκτιμώνται κοντά στο 2%. Επιπλέον μειώσεις θα έρθουν, μέσω της διάταξης που «παγώνει» την κρατική χρηματοδότηση στα 9,5 δισ. ευρώ (επίπεδα 2015) έως το 2021, καθώς στην επόμενη 7ετία αναμένεται αύξηση των συνταξιούχων.

Αλλά και με τις διατάξεις που εκτός απροόπτου θα κατατεθούν στη Βουλή εντός της επόμενης εβδομάδας, με το δεύτερο κύμα των μεταρρυθμίσεων, έρχονται μεγάλες ανατροπές και πιθανόν περικοπές συντάξεων.

Ηδη, στα ασφαλιστικά ταμεία επικρατεί μεγάλη αναστάτωση λόγω της κυβερνητικής δέσμευσης για κατάργηση των κατ’ εξαίρεση χρηματοδοτήσεων από το κράτος και τη θεσμοθέτηση σε όλα τα Ταμεία χρηματοδότησης αντίστοιχης με αυτή του ΙΚΑ. Μεγάλο πρόβλημα αναμένεται να αντιμετωπίσει ο ΟΓΑ, αφού ετησίως χρειάζεται συνολικά 3,8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων, όμως, σημαντικό μέρος δεν πηγαίνει σε συντάξεις γήρατος, αλλά πρόνοιας (ανασφάλιστων υπερηλίκων). Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, σύνταξη γήρατος λαμβάνουν 540.000 ασφαλισμένοι, σύνταξη αναπηρίας 100.000 και σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα 32.000. Για την καταβολή κύριας σύνταξης στους ασφαλισμένους απαιτείται 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 510 εκατ. ευρώ καταβάλλει το κράτος, τα υπόλοιπα 2,7 δισ. ευρώ δίνονται ουσιαστικά σε προνοιακά επιδόματα και συντάξεις, τα οποία κινδυνεύουν να χαθούν. Ειδικοί κάνουν λόγο για μέτρο που θα οδηγήσει, σταδιακά, ακόμη και στον τριπλασιασμό των εισφορών για τους αγρότες. Μεγάλο πρόβλημα θα κληθεί να αντιμετωπίσει και το ΝΑΤ, καθώς η ετήσια κρατική χρηματοδότησή του για όλους τους κλάδους ανέρχεται σε 1,02 δισ. ευρώ, όταν αντίστοιχα τα έσοδά του από εισφορές είναι μόλις 87,6 εκατ. ευρώ. Και οι ασφαλισμένοι του ΝΑΤ ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με τριπλασιασμό των ασφαλιστικών τους εισφορών.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/