Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015

Κάτω από τα 135 δισ. οι καταθέσεις

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΝΤΕΛΑΣ

Εσπασε το φράγμα των 100 δισ. ευρώ το συνολικό ύψος των εκροών από τις καταθέσεις, από τη στιγμή που ξέσπασε η τρέχουσα κρίση έως σήμερα. Και κάπως έτσι η ρευστότητα και στις τράπεζες «στράγγιξε».

Συγκεκριμένα, το υπόλοιπο των καταθέσεων έπεσε κάτω κι από τα 135 δισ. ευρώ, έναντι των 235 δισ. όταν ξεκινούσε αυτή η περιπέτεια. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι μόνο τον μήνα που πέρασε (Φεβρουάριος) από τους καταθετικούς λογαριασμούς έφυγαν πάνω από 7 δισ. ευρώ, λόγω κυρίως του φόβου που προκλήθηκε παραμονές της 20ής Φεβρουαρίου για το αν τελικά θα επιτυγχανόταν συμφωνία της χώρας με τους δανειστές ή όχι.

Η βασική πηγή

Κι επειδή οι καταθέσεις αποτελούν τη βασική πηγή ρευστότητας του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, μπορεί κανείς να αντιληφθεί την κατάσταση συναγερμού που επικρατεί στα επιτελεία του. Το θέμα είναι πόσο ακόμη θα αντέξει. Ο τελευταίος κύκλος των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα –δηλαδή από τη στιγμή που ξεκίνησε ατύπως η προεκλογική εκστρατεία, στα μέσα Νοεμβρίου, μέχρι τώρα– εκτιμάται ότι κόστισε στα τέσσερα συστημικά πιστωτικά ιδρύματα της χώρας κάτι λιγότερο από 27 - 28 δισ. ευρώ. Αυτή η «αιμορραγία» είναι πλέον ασταμάτητη. Το μόνο που αλλάζει είναι το βάθος της «πληγής».

Επί δύο μήνες (μέσα Δεκεμβρίου - μέσα Φεβρουαρίου) δεν υπήρξε ούτε μέρα που το ισοζύγιο εισροών/εκροών στις ελληνικές τράπεζες να ήταν θετικό. Ακόμα και την περασμένη εβδομάδα, το μέσο ύψος τους ήταν της τάξεως των 300 - 400 εκατ. ευρώ. Αυτό πρακτικά συνεπάγεται ότι έφυγαν κάτι λιγότερο από 2 δισ. ευρώ. Και η ιστορία συνεχίζεται.

«Το μόνο... παρήγορο γεγονός σε αυτή την ιστορία είναι ότι από την τελευταία παρτίδα των εκροών, το 70% με 75% πήγε στα στρώματα και στα μπαούλα. Αρα, με το που θα εξομαλυνθεί κάπως η κατάσταση, ελπίζουμε ότι θα επιστρέψει σ’ εμάς», λέει στην «Κ» κορυφαία τραπεζική πηγή, η οποία ωστόσο δεν είναι καθόλου σίγουρη ότι την ίδια τύχη θα έχουν και τα υπόλοιπα λεφτά που έφυγαν νωρίτερα από τις καταθέσεις.

Η δεύτερη θετική είδηση έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αύξησε το όριο του έκτακτου μηχανισμού στήριξης της ρευστότητας (ELA) κατά 2 δισ. ευρώ. Μετά τις τελευταίες «ενέσεις» των 500 και των 600 εκατ. ευρώ, αυτό το άνοιγμα θα αποτελέσει μια σοβαρή ανάσα για το σύστημα.

Ωστόσο, οι καλές ειδήσεις κάπου εδώ τελειώνουν. Και αυτό γιατί η δεύτερη μεγάλη πληγή για το σύστημα, που δεν είναι άλλη από τα δάνεια σε καθυστέρηση –απότοκος και αυτή της έλλειψης ρευστότητας– μεγαλώνει. Μόνο κατά την πρώτη περίοδο της νέας διακυβέρνησης, υπολογίζεται ότι τα δάνεια σε καθυστέρηση αυξήθηκαν κατά περίπου 1 δισ. ευρώ. Τα προεόρτια αυτής της ιστορίας είχαν ξεκινήσει και πάλι από τα μέσα του περασμένου Νοεμβρίου, όταν υπολογίζεται ότι οι επισφάλειες είχαν αυξηθεί κατά περίπου 250 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους. Απλώς, μετά το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιανουαρίου, η τάση έγινε κανόνας.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες το τραπεζικό σύστημα της χώρας καλείται να χαράξει την πορεία του. Εχοντας πάντα στην άκρη του μυαλού του όλα τα τελευταία σενάρια που είδαν το φως της δημοσιότητας, σχετικά με το capital control και όχι μόνο. Εννοείται ότι οι τραπεζίτες εύχονται να είναι απλές φήμες. Για ευνόητους λόγους: κανείς δεν μπορεί να ξέρει ποια θα είναι η αντίδραση των καταθετών - πελατών τους, όταν το μέτρο, κάποια στιγμή, αποσυρθεί. Στην Κύπρο, ο κόσμος αντέδρασε ψύχραιμα. Στην Ελλάδα;

Ευνοϊκή ρύθμιση

Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η κυβέρνηση προχωράει σε τροποποίηση της ρύθμισης των 100 δόσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθιστώντας την πιο ευνοϊκή. Πλέον απαλλάσσονται οι οφειλές «κατά ποσοστό από πρόσθετους φόρους ή τέλη του Ν. 2523/1997, πρόστιμα εκπρόθεσμης υποβολής ή μη υποβολής δήλωσης ή ανακριβούς δήλωσης που έχουν συμβεβαιωθεί με την κύρια οφειλή και από τις προσαυξήσεις και τους τόκους εκπρόθεσμης καταβολής». Με την ίδια ΠΝΠ προβλέπεται η χορήγηση 30 εκατ. προς την ΕBZ, έναντι μελλοντικής αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Κυβερνητικές πηγές αιτιολόγησαν τη διαδικασία της ΠΝΠ με επίκληση του επείγοντος χαρακτήρα των ρυθμίσεων, ενώ προσέθεταν ότι θα έρθει προς κύρωση στη Βουλή αύριο.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/