Σ.Ε.Β.Ε.

Πλ. Μοριχόβου 1

Τ.Κ. 546 25

Θεσσαλονίκη Τηλ. : 2310 535333

E-mail :info@seve.gr

FAX : 2310 543232

18/12/2014

Πτώση των εξαγωγών και επιδείνωση της ρευστότητας των εξαγωγικών επιχειρήσεων

Σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας Eurostatγια τις εμπορευματικές συναλλαγές για το εννιάμηνο του τρέχοντος έτους, Ιαν-Σεπτέμβριος 2014, οι εξαγωγές αγαθών των χωρών της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά 1,3%, συγκριτικά με το εννιάμηνο 2013, ενώ σε αξία ανήλθαν σε €2,6 τρις. Ισχυρότερη πτώση καταγράφηκε στις εξαγωγές της Μάλτας (26%) και της Κύπρου (8%), ενώ αντίθετα με ταχύτερους ρυθμούς ενισχύθηκαν οι εξαγωγές της Σλοβενίας (6%), του Λουξεμβούργου (6%) και της Γερμανίας (4%).

Πτώση κατά 4,4% στις ελληνικές εξαγωγές αγαθών καταγράφηκε το ίδιο διάστημα, γεγονός που σε συνδυασμό με την αύξηση των εισαγωγών κατά 1%, είχε ως αποτέλεσμα την κλιμάκωση της ανόδου του εμπορικού ελλείμματος κατά 9%. Το εννιάμηνο 2014 η Ελλάδα βρίσκεται στη 13^η θέση στην κατάταξη εξαγωγών της Ευρωζώνης, ενώ έχει το 3^ο κατά σειρά μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα (€15,7 δις), μετά τη Γαλλία και την Ισπανία.

Διάγραμμα 1. Ετήσιος ρυθμός μεταβολής εξαγωγών αγαθών, Ελλάδα vs. ΜΟ ΕΖ-18, για το διάστημα Ιαν-Σεπτ 2008-14

Η πτώση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών κατά 4,4% αποδίδεται κλαδικά κατά κύριο λόγο στα καύσιμα (πτώση κατά 9%) και στα τρόφιμα (πτώση κατά 10%, κυρίως λόγω λίπων & ελαίων), ενώ αντισταθμιστικά ανοδικά κινήθηκαν οι κλάδοι των χημικών (αύξηση κατά 5%), και των μηχανημάτων & οχημάτων (αύξηση κατά 5%). Συγκρίνοντας κλαδικά τις ελληνικές επιδόσεις με τον μέσο όρο των χωρών της ζώνης του ευρώ προκύπτει ότι στις περισσότερες κατηγορίες κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση (πλην τροφίμων). Ωστόσο, οι απώλειες στις ελληνικές εξαγωγές ποτών & καπνών και πρώτων υλών είναι πολύ μεγαλύτερες από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και το ίδιο ισχύει αντίστοιχα για τα χημικά και τα μηχανήματα & οχήματα, όπου οι ελληνικές εξαγωγές κινούνται με ταχύτερους ρυθμούς.

Διάγραμμα 2. Ετήσια μεταβολή εξαγωγών, ανά βασική κατηγορία αγαθών, Ιαν-Σεπτ 14/13

Όπως φαίνεται και στο διάγραμμα 1, η ανάκαμψη των ελληνικών εξαγωγών μετά το 2009 ήταν πολύ σημαντική, καθώς οι ελληνικές επιχειρήσεις πιεζόμενες από τη διαρκή συρρίκνωση της εγχώριας αγοράς εν μέσω της κρίσης στράφηκαν στις διεθνείς αγορές. Ωστόσο, παρά τα σημαντικά βήματα προόδου, η κάμψη της ανόδου των εξαγωγών ξεκίνησε σχετικά σύντομα και σήμερα βλέπουμε τις ελληνικές εξαγωγές να καταγράφουν ξεκάθαρα πτώση.

Όπως έχει επανειλημμένα τονίσει ο ΣΕΒΕ, οι αναπτυξιακές δυνατότητες του ελληνικού εξαγωγικού τομέα είναι πολύ μεγάλες. Η πτώση των εξαγωγών αποδίδεται, πέραν των άλλων λόγων, στην έλλειψη ρευστότητας και στο σημαντικό κενό χρηματοδότησης, αλλά και στο υψηλό κόστος χρήματος σε σχέση με τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Ο ΣΕΒΕ επισημαίνει ότι η έλλειψη ρευστότητας έχει επιδεινωθεί το τελευταίο διάστημα λόγω της εντολής για καθολικό πάγωμα της επιστροφής του πιστωτικού υπολοίπου ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις, προφανώς για δημοσιονομικούς λόγους, σε μια μάλιστα περίοδο στα τέλη του έτους που οι υποχρεώσεις τους αυξάνονται. Και αυτό ενώ εκκρεμεί ακόμη η εφαρμογή της ΠΟΛ 1212/26.09.14 για την επιτάχυνση της επιστροφής ΦΠΑ σε επιχειρήσεις με υψηλό βαθμό φορολογικής συμμόρφωσης, η οποία είναι θετική καθώς αφορά εξαγωγικές κυρίως επιχειρήσεις και κινείται στο πλαίσιο σχετικών αιτημάτων του Συνδέσμου. Η Απόφαση ισχύει για όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής που έχουν υποβληθεί από 01.01.14 από τις επιχειρήσεις που θα περιλαμβάνονται στον προβλεπόμενο σε αυτή κατάλογο με την προϋπόθεση ότι δεν έχει ξεκινήσει ο έλεγχος. Παρόλα αυτά, ο εν λόγω κατάλογος των επιχειρήσεων που πληρούν τα κριτήρια, παρά το ότι θα καταρτιζόταν άμεσα με τη δημοσίευση της Απόφασης, δεν έχει ακόμη καταρτιστεί και αιτήματα προς επιστροφή ούτε ικανοποιούνται άμεσα για τις επιχειρήσεις που θα ήταν σε αυτόν, ούτε οι έλεγχοι προχωρούν για τις υπόλοιπες καθώς οι ελεγκτές των ΔΟΥ, σε αναμονή της εφαρμογής της Απόφασης, έχουν παγώσει τους ελέγχους, αφού υπάρχει πιθανότητα αυτοί να μην χρειαστεί να προχωρήσουν.

Κλείνοντας, ο ΣΕΒΕ αναφέρεται και στις σημαντικές καθυστερήσεις που σημειώνονται στην εκταμίευση προκαταβολών για τα επενδυτικά σχέδιαεξαγωγικών επιχειρήσεων που υπάγονται στον Επενδυτικό Νόμο, με κατάθεση εγγυητικών επιστολών από τις επιχειρήσεις, λόγω της μη διασφάλισης από το ΠΔΕ των αναγκαίων χρηματοδοτήσεων. Κάθε περαιτέρω καθυστέρηση θα επιβαρύνει σημαντικά τη βιωσιμότητα και λειτουργία των επιχειρήσεων-επενδυτών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοπική και εθνική οικονομία, την περιφερειακή ανάπτυξη, την εξωστρέφεια και την απασχόληση.