Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2014

Ενοποιήσεις... Ταμείων αντί νέων μειώσεων στις συντάξεις προτείνει πάλι η κυβέρνηση

ΡΟΥΛΑ ΣΑΛΟΥΡΟΥ

Μια παλιά, δοκιμασμένη και εκ του αποτελέσματος αποτυχημένη συνταγή, αυτή των ενοποιήσεων ασφαλιστικών ταμείων αλλά και δομών, χρησιμοποιεί η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπίσει τις πιέσεις της τρόικας για άμεσες παρεμβάσεις στο ύψος των συντάξεων. Το φάρμακο μοιάζει με ασπιρίνη μπροστά σε έναν επιθετικό καρκίνο, είναι όμως, όπως έχει διδάξει το παρελθόν, το μόνιμο γιατρικό στο οποίο καταφεύγουν οι κυβερνήσεις όταν τα πράγματα φθάνουν σε αδιέξοδο και βρίσκονται αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο μείωσης συντάξεων.

Από το 1992, όταν και ψηφίστηκε ο νόμος 2084, γνωστός και ως νόμος Σιούφα έως σήμερα, εκτιμάται ότι έχουν ψηφιστεί περίπου 129 νόμοι ή και μεμονωμένες διατάξεις, με στόχο τη μεταρρύθμιση και τον εξορθολογισμό ή τον εκσυγχρονισμό της κοινωνικής ασφάλισης. Επειτα από κάθε νομοθετική προσπάθεια εκσυγχρονισμού μέσω των συγχωνεύσεων - ενοποιήσεων και τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας για τη μείωση του λειτουργικού κόστους, ακολουθούσε μια νέα, που έφερνε μείωση των συντάξεων ή και αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Κι αυτό γιατί καμία προσπάθεια δεν κατάφερε να αποδείξει στην πράξη το μέγεθος της εξοικονόμησης πόρων από τέτοιες συγχωνεύσεις.

Υπάρχουν πολλοί, μάλιστα, που ισχυρίζονται ότι σε αρκετές περιπτώσεις τα λειτουργικά έξοδα αυξήθηκαν έπειτα από κάθε συγχώνευση, ενώ κάποιοι άλλοι επισημαίνουν ότι σίγουρα προκλήθηκε τέτοια αναστάτωση, που ακύρωσε οποιοδήποτε θετικό αποτέλεσμα. Σε ό,τι αφορά τη βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων μέσω μηχανοργάνωσης κ.λπ., τα συγχωνευμένα Ταμεία αποδείχθηκαν το ίδιο (ή και περισσότερο) αναχρονιστικά και δυσλειτουργικά με τους προκατόχους τους.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Χαρακτηριστικότερη είναι ίσως η περίπτωση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). Του Ταμείου που προήλθε από τη συγχώνευση των ΤΕΒΕ, ΤΑΕ και ΤΣΑ με τον νόμο 2676 του 1999 και το οποίο ακόμη δεν κατάφερε να λειτουργήσει ως ενιαίος οργανισμός. Κατά τη διάρκεια των 15 ετών, οι εισπράξεις του μειώθηκαν, ο χρόνος έκδοσης των συντάξεων αυξήθηκε, όπως αυξήθηκαν και τα ελλείμματα, με αποτέλεσμα το ταμείο να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.

Αλλά και η πιο πρόσφατη ενοποίηση των Ταμείων των «επαγγελματιών» υπό την ομπρέλα του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ) τα ίδια αποτελέσματα είχε. Σήμερα στο Ταμείο έχει ενταχθεί με πλήρη οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια μια σειρά τομέων και κλάδων για γιατρούς, φαρμακοποιούς, μηχανικούς, εργολήπτες δημοσίων έργων, νομικούς και συμβολαιογράφους, όμως στην πράξη το διοικητικό συμβούλιο του ΕΤΑΑ δεν μπορεί να λάβει καμία απόφαση, εάν δεν το επιτρέψουν οι διοικούσες επιτροπές.

Ενας ουσιαστικός λόγος συγχωνεύσεων, ο οποίος συνήθως αποκρύπτεται, βρίσκεται στο γεγονός ότι σε μερικά ταμεία συντάξεων και κυρίως σε κάποια επικουρικά έχουν μείνει λίγα αποθεματικά τα οποία μπορεί να «αξιοποιηθούν» για να πληρωθούν δύο με τρεις μήνες συντάξεων. Αυτόν τον σκοπό φαίνεται πως εξυπηρέτησε και η δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), στο οποίο το 2012 συγχωνεύθηκαν όλα τα επικουρικά ταμεία. Το ΕΤΕΑ αποτελεί, μάλιστα, ξεχωριστή περίπτωση, καθώς είναι το μόνο Ταμείο στο οποίο έγινε οικονομική και λειτουργική ενοποίηση, χωρίς όμως διαφορετικό αποτέλεσμα.

Το Ταμείο λαμβάνει πρόσθετη χρηματοδότηση παρ’ ότι έχει προχωρήσει σε μείωση των επικουρικών συντάξεων, τους πρώτους μήνες του 2015 αναμένεται να προχωρήσει και σε νέα μείωση με βάση τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, ενώ αναμένεται και ο νέος κανονισμός του, που θα επιβάλλει περαιτέρω περικοπές, αυτή τη φορά μέσα από την επιβολή ενιαίων όρων και προϋποθέσεων λήψης επικουρικής σύνταξης για το σύνολο των ασφαλισμένων του.

Χωρίς να γνωρίζει την... αμαρτωλή ιστορία των συγχωνεύσεων των Ταμείων στην Ελλάδα, η τρόικα απορρίπτει το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας, όπως το παρουσίασε ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης στην «Κ» και ζητεί μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης των συντάξεων και στο πλαίσιο του διαχωρισμού των προνοιακών παροχών από την κοινωνική ασφάλιση, ζητάει τη μείωση της κρατικής χρηματοδότησης στο σκέλος της κατώτατης σύνταξης.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/