Τετάρτη 13 Αυγούστου 2014

Προ κρίσης δημιουργήθηκαν τα περισσότερα χρέη προς τα Ταμεία

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

http://s.kathimerini.gr/resources/2014-08/12s19tameio-thumb-large.jpg

Τα στοιχεία που ενισχύουν τις επιφυλάξεις της τρόικας για νέες ρυθμίσεις και ευνοϊκότερους όρους έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτουν τα εξής εντυπωσιακά συμπεράσματα:

Πρώτον, το 83% των ληξιπρόθεσμων οφειλών δημιουργήθηκε πριν από το 2009, δηλαδή την περίοδο των «παχιών αγελάδων».

Δεύτερον, η εισπραξιμότητα των οφειλών παρουσιάζει αύξηση κατά την περίοδο της κρίσης, δηλαδή μετά το 2009.

Τρίτον, το μεγαλύτερο μέρος των χρεών προς τα Ταμεία προέρχεται από λίγους μεγαλοοφειλέτες.

Τέταρτον, η συντριπτική πλειονότητα των οφειλετών έχει χρέη μικρότερα των 20.000 ευρώ.

Πέμπτον, καμία ρύθμιση -παλαιά ή καινούργια- δεν είχε εισπρακτική επιτυχία, σε σχέση με τον αριθμό των ρυθμίσεων που έχουν γίνει και σε σύγκριση με το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών που έχει δημιουργηθεί.

Η κρίση έπληξε την πραγματική οικονομία και τα νοικοκυριά. Ωστόσο, για κάποιες επιχειρήσεις υπήρξε απλώς ένα καλό πρόσχημα, αφού από τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας προκύπτει ότι κάποιες επιχειρήσεις ουδέποτε είχαν σκοπό να πληρώσουν τις ασφαλιστικές εισφορές ανεξαρτήτως κρίσης ή όχι.

Τα στοιχεία προέρχονται από την 1η τριμηνιαία έκθεση του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και τα οποία είναι εντυπωσιακά:

• Το σύνολο των χρεών προς τα Ταμεία ανέρχεται σε 10,9 δισ. ευρώ και προέρχεται από 213.234 οφειλέτες, δηλαδή εργοδότες και ασφαλισμένους που δεν πλήρωσαν ή δεν ρύθμισαν ασφαλιστικές εισφορές άνω των 5.000 ευρώ.

• Για τις οφειλές ύψους 10,9 δισ., μόνο το 17,04% (ποσό 1,9 δισ.) δημιουργήθηκε από το 2009 και μετά, ενώ το 82,96% (ποσό 9,1 δισ.) δημιουργήθηκε από το 2009 και παλαιότερα.

• Σχεδόν το 80% των ληξιπρόθεσμων οφειλών (7,87 δισ. ευρώ) αφορά το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και προέρχεται από 87.647 οφειλέτες.

• Τους περισσότερους οφειλέτες έχει το Ταμείο των ελευθέρων επαγγελματιών ΟΑΕΕ. Τα συνολικά χρέη είναι 2,3 δισ. από 99.140 οφειλέτες.

• Στον ΟΓΑ χρωστούν 25.958 υπόχρεοι το συνολικό ποσό των 197,1 εκατ. ευρώ.

• Τέλος, στον ΕΤΑΑ 489 άτομα χρωστούν 60,6 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η εκτίναξη των οφειλών προς το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καταγράφεται τον Δεκέμβριο του 2013 όταν εντάχθηκαν στο σύστημα 70.474 οφειλέτες με συνολικά χρέη 7 δισ. ευρώ. Στον ΟΑΕΕ η εκτίναξη εμφανίζεται τον Ιούλιο του 2014, διότι τότε εντάχθηκαν στο σύστημα 92.992 οφειλέτες με χρέη 2,1 δισ. ευρώ.

• Οι περισσότεροι οφειλέτες (περίπου 68.000) και οι περισσότερες οφειλές (σχεδόν οι μισές) προέρχονται από την Αθήνα.

Σε ό,τι αφορά την κατανομή των οφειλών, από τα στοιχεία του υπ. Εργασίας προκύπτουν τα εξής συμπεράσματα:

• 211.451 οφειλέτες χρωστούν 10,9 δισ., αλλά μόνο 833 έχουν οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ έκαστος (και συνολικά χρέη 2,9 δισ. ευρώ).

• Οι περισσότεροι (139.359 οφειλέτες) έχουν χρέη έως 20.000 ευρώ ο καθένας και συνολικές οφειλές 1,4 δισ. Δηλαδή, σχεδόν 140.000 άτομα χρωστούν περίπου τα μισά απ’ ό,τι 833 οφειλέτες.

Σε δηλώσεις του, ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, υποστήριξε ότι η σημερινή εικόνα του ασφαλιστικού συστήματος είναι το αποτέλεσμα ενός κατακερματισμένου συστήματος γεμάτου ανισότητες, διάτρητου, που «έμπαζε» από παντού, ενώ έχει αναφερθεί σε φαινόμενα ανευθυνότητας και ασυνέπειας που δημιουργήθηκαν κυρίως την περίοδο που η οικονομική κατάσταση ήταν καλύτερη.

Μικρό είναι πάντως το ενδιαφέρον των οφειλετών να υπαχθούν σε ρύθμιση. Το συνολικό ποσό οφειλής που έχει ρυθμιστεί αντιστοιχεί σε 586.613.275 ευρώ και αφορά 16.084 αποφάσεις. Αντίστοιχα, τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από την έναρξη της λειτουργίας του ΚΕΑΟ δεν ξεπερνούν τα 180 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη, ό,τι εισπράττεται σήμερα προέρχεται κυρίως από τις ρυθμίσεις: Το σύνολο των εισπράξεων του ΚΕΑΟ μέχρι και τον Ιούλιο του 2014 ανέρχεται στο ποσό των 177.160.162. Το μεγαλύτερο ποσοστό, 72,11%, των συνολικών εισπράξεων προέρχεται από οφειλές που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης, ενώ το 98,67% εισπράχθηκε από οφειλέτες του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ.

Τον Ιούλιο οι εισπράξεις του ΚΕΑΟ ήταν αυξημένες σε σχέση με προηγούμενους μήνες. Οι συνολικές εισπράξεις ανήλθαν σε 34,1 εκατ., με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών, 60,42%, να προέρχεται από οφειλές που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς ρύθμισης και συγκεκριμένα:

• Από τη ρύθμιση «Νέα Αρχή» εισπράχθησαν 5 εκατ.

• Από την πάγια ρύθμιση 12,4 εκατ.

• Από τις παλαιότερες ρυθμίσεις εισπράχθηκαν 2,3 εκατ.

Συστηματική και διαχρονική αποφυγή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν μερικές χαρακτηριστικές μέθοδοι εισφοροαποφυγής που εντοπίστηκαν από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ):

Πρώτον, δημιουργία εικονικών θυγατρικών επιχειρήσεων με σκοπό:

• Να μεταφέρουν το προσωπικό μεταξύ των επιχειρήσεων.

• Να μεταφέρουν τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις σε επιχειρήσεις χωρίς περιουσία.

• Να ασφαλιστούν εικονικά τα μέλη διοίκησης ή πρόσωπα της οικογενείας τους ή του περιβάλλοντός τους ως υπεύθυνοι των επιχειρήσεων (διευθύνοντες σύμβουλοι, διαχειριστές κλπ): «αχυράνθρωποι» χωρίς οικονομική επιφάνεια ή προηγούμενη επιχειρηματική δραστηριότητα, άτομα προχωρημένης ηλικίας (ακόμη και πάνω από 90 ετών), τα οποία συνήθως δεν έχουν περιουσιακά στοιχεία και μπορεί να παίρνουν και ΕΚΑΣ, αλλοδαπά φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν είναι εύκολος ο εντοπισμός τους.

Δεύτερον, «συστηματική και διαχρονική αποφυγή καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, όχι λόγω αδυναμίας που οφείλεται στην οικονομική κρίση, αλλά σε εσκεμμένη εκμετάλλευση των αδυναμιών του συστήματος», αναφέρεται στην έκθεση του ΚΕΑΟ.

Οι υπηρεσίες του Κέντρου μέχρι σήμερα εντόπισαν ποσό εισφοροαποφυγής περίπου 50 εκατ. ευρώ από επιχειρήσεις που χρησιμοποίησαν τις ανωτέρω μεθόδους. Οι επιχειρήσεις που εντοπίστηκαν δραστηριοποιούνται σε τομείς εστίασης, καθαρισμού, αμμοβολισμού μετάλλων/καθαρισμού πλοίων και παροχής τηλεφωνικών υπηρεσιών. Από το υπουργείο Εργασίας και το ΚΕΑΟ έχουν δρομολογηθεί οι ακόλουθες ενέργειες προκειμένου να ενισχυθεί η εισπραξιμότητα. Αυτές είναι οι εξής:

• Διασύνδεση με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) για την άντληση στοιχείων των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών.

• Συμψηφισμός επιστροφών ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος με οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ).

• Εφαρμογή του μέτρου των ηλεκτρονικών κατασχετηρίων, έχοντας ως βάση την υφιστάμενη διαδικασία που εφαρμόζεται από τις ΔΟΥ.

• Ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους οφειλέτες του ΚΕΑΟ.

• Προβολή της καρτέλας του οφειλέτη, όπου πιστοποιημένοι οφειλέτες θα ενημερώνονται για τις οφειλές, τις πιστώσεις και τις ρυθμίσεις τους - διαδικτυακή υπηρεσία για τον υπολογισμό στοιχείων ρύθμισης, όπως αριθμό δόσεων, ποσό δόσης, εναλλακτικά σενάρια υπολογισμού κ.λπ.

• Κατηγοριοποίηση των οφειλών ως προς την εισπραξιμότητά τους με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/