Συνήγορος του Πολίτη

Χατζηγιάννη Μέξη 5, Τ.Κ. 115 28 Αθήνα

(+30) 213 1306 600

Φαξ: (+30) 210 72 92 129

16/04/2014 - Σύνοψη Διαμεσολάβησης

Χορήγηση αδειών ανατροφής σε πατέρες συζύγους αυτοαπασχολούμενων γυναικών

Χορήγηση αδειών ανατροφής σε πατέρες συζύγους αυτοαπασχολούμενων γυναικών, βάσει της Νέας Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, σύμφωνα με παλαιότερη πρόταση του Συνηγόρου

Περιγραφή: Με το άρθρο 2 της Νέας Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας που υπεγράφη μεταξύ των κοινωνικών εταίρων στις 26/3/2014, χορηγήθηκε το δικαίωμα λήψης αδειών ανατροφής τέκνων στους πατέρες μισθωτούς των οποίων οι σύζυγοι είναι αυτοαπασχολούμενες και δεν έχουν οι ίδιες δικαίωμα αδείας ανατροφής. Οι άδειες αυτές χορηγούνται αρχικά με την μορφή του μειωμένου ωραρίου.

Ο Συνήγορος του Πολίτη ήδη από το 2010 σε διαμεσολάβησή του είχε διαπιστώσει τη διάκριση λόγω φύλου ιδίως σε σχέση με την οικογενειακή κατάσταση, σε βάρος των πατέρων μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, αφού δικαιούνταν την άδεια ανατροφής μόνο όταν η μητέρα ήταν μισθωτή.

Η Αρχή είχε απευθύνει σχετικά έγγραφα τόσο στο Υπουργείο Εργασίας όσο και στους κοινωνικούς εταίρους, αλλά και σε οργανισμούς κι εργοδότες του ιδιωτικού τομέα επισημαίνοντας ότι η παράλειψη αυτή συνιστά παραβίαση του ευρωπαϊκού δικαίου περί ισότητας των φύλων, και παραπέμποντας σε σχετική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ

Κύκλος Ισότητας των Φύλων

Σύνοψη Διαμεσολάβησης

Χορήγηση εναλλακτικής, αντί του μειωμένου ωραρίου,

συνεχόμενης αδείας ανατροφής παιδιού

σε άνδρα ιδιωτικό υπάλληλο με σύζυγο αυτοαπασχολούμενη

_____________________________________________________________________

Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη: Σταματίνα Γιαννακούρου

Ειδική Επιστήμονας: Μαρία Καραγεώργου

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010

Εργαζόμενος ως νοσηλευτής σε ιδιωτικό νοσοκομείο προσέφυγε στον Συνήγορο του Πολίτη επειδή ο εργοδότης του αρνήθηκε να του χορηγήσει, αντί του μειωμένου ωραρίου, συνεχόμενη ισόχρονη άδεια διάρκειας 3,5 μηνών με πλήρεις αποδοχές. Ο εργοδότης επικαλέστηκε ότι ο εργαζόμενος δεν έχει αυτό το δικαίωμα, εφόσον η σύζυγός του δεν μπορεί να προσκομίσει βεβαίωση εργοδότη ότι δεν κάνει αυτή χρήση της άδειας, επειδή είναι αυτοαπασχολούμενη (οδοντίατρος).

Η νομοθεσία (Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας-ΕΓΣΣΕ 1993, άρθρο 9 σε συνδυασμό με ΕΓΣΣΕ 2002-2003, άρθρο 6) προβλέπει ότι οι εργαζόμενες μητέρες δικαιούνται για χρονικό διάστημα τριάντα (30) μηνών από τη λήξη της άδειας λοχείας, είτε να προσέρχονται αργότερα είτε να αποχωρούν νωρίτερα κατά μία ώρα κάθε ημέρα από την εργασία τους (άδεια θηλασμού φροντίδας παιδιού). Την άδεια αυτή δικαιούται και ο πατέρας, εφόσον δεν κάνει χρήση αυτής η εργαζόμενη μητέρα, προσκομίζοντας σχετική βεβαίωση του εργοδότη της μητέρας του παιδιού. Το μειωμένο ωράριο δικαιούται ο/η εργαζόμενος/η με αίτησή του να το ζητήσει εναλλακτικά ως συνεχόμενη ισόχρονη άδεια με αποδοχές, αλλά η εναλλακτική χορήγηση της άδειας προϋποθέτει συμφωνία του εργοδότη (ΕΓΣΣΕ 2004-2005).

Ο Συνήγορος του Πολίτη απευθύνθηκε εγγράφως στη Διοίκηση του νοσοκομείου, διατυπώνοντας τη θέση ότι θα έπρεπε να αναγνωριστεί αυτοτελές δικαίωμα μειωμένου ωραρίου και αντίστοιχα εναλλακτικής ισόχρονης άδειας στον αναφερόμενο, ανεξάρτητα από το αν η σύζυγός του ασκεί ελεύθερο επάγγελμα. Επιπλέον υποστήριξε ότι η απαίτηση της ΕΓΣΣΕ να προσκομίζει ο πατέρας βεβαίωση εργοδότη της μητέρας για μη χρήση του μειωμένου ωραρίου απ’ αυτήν, προκειμένου να μπορεί να κάνει ο ίδιος χρήση της άδειας, περιορίζει το δικαίωμα αυτό μόνο σε όσους πατέρες έχουν σύζυγο που απασχολείται ως μισθωτή (με σχέση εξαρτημένης εργασίας). Όμως ο περιορισμός αυτός συνιστά διάκριση λόγω φύλου σε βάρος των ανδρών εργαζομένων, η οποία αντίκειται στον ν. 3488/2006, διότι δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία αντίστοιχος περιορισμός για τη μητέρα εργαζόμενη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μητέρα να δικαιούται το μειωμένο ωράριο ή εναλλακτικά την ισόχρονη άδεια ακόμα και αν ο σύζυγός της είναι αυτοαπασχολούμενος ή εργάζεται με άλλη σχέση πλην αυτής της εξαρτημένης εργασίας.

Στη συνέχεια, η Διεύθυνση προσωπικού του νοσοκομείου ζήτησε γνωμοδότηση για το θέμα από τη Νομική υπηρεσία. Ο Συνήγορος του Πολίτη συνεργάστηκε με τη Νομική υπηρεσία του νοσοκομείου για την έκδοση της γνωμοδότησης, η οποία υπήρξε θετική για τον αναφερόμενο. Ωστόσο, η Νοσηλευτική Υπηρεσία του νοσοκομείου αρνήθηκε και πάλι τη χορήγηση της συνεχόμενης ισόχρονης άδειας ανατροφής παιδιού στο νοσηλευτή, επικαλούμενη γενικώς υπηρεσιακές ανάγκες.

Ο Συνήγορος του Πολίτη απέστειλε νέο έγγραφο στη διοίκηση του νοσοκομείου, στο οποίο υποστήριξε ότι η παροχή ή μη της συναίνεσης του εργοδότη για τη χορήγηση της ισόχρονης άδειας εξαρτάται μεν από την εκ μέρους του στάθμιση των λειτουργικών αναγκών και της αποδοτικότητας της επιχείρησης, ελέγχεται όμως για καταχρηστική άσκηση δικαιώματος (ΑΚ 281), όπως και όλες οι άλλες εκδηλώσεις του διευθυντικού δικαιώματος. Επικαλέστηκε δε την σχετικού περιεχομένου εισήγηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου σε συναφή υπόθεση, με την οποία συντάχθηκε πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου (υπ’ αριθμ 10/2010).

Η Διεύθυνση Προσωπικού του νοσοκομείου ανταποκρίθηκε θετικά στο νέο έγγραφο του ΣτΠ και χορήγησε εν τέλει στο νοσηλευτή σύζυγο αυτοαπασχολούμενης άδεια ανατροφής τέκνου 3,5 μηνών με πλήρεις αποδοχές.